شهاب میرزائى
یک سالن کوچک درجنوبى ترین نقطه تهران، چند سالى است که مرکزى براى اشتغال زنان شده، زنانى که همه بار زندگى بر دوش آنان است و اگرهم مردى کنارشان هست باید هم پاى او کار کنند، تا چرخ هاى زندگى بگردد.
تعاونى زنان نیک اندیش سبز، از سال ۱۳۸۲ در شهرک ۱۳ آبان آغاز به کار کرده و با ارائه خدماتى هم چون پاک کردن و خشک کردن سبزیجات، درست کردن ترشى و مربا و بسته بندى مواد غذایى براى زنان منطقه، ایجاد شغل کرده است.
سرمایه اولیه تعاونى یک میلیون و دویست هزار تومان بود و با فروش سهم هایى که حالا به ۸۵ برگ رسیده است کارش را آغاز کرد. قیمت هر سهم ۳۰ هزار تومان بوده که خیلى از اعضا، همان را هم در ۴ یا ۵ قسط خریده اند.
بیشتر زنان شاغل دراین تعاونى سوادشان در حد خواندن و نوشتن است. همه آنها متاهل اند و از زنان ۳۵ ساله گرفته تا زنان ۷۵ ساله با کار در این تعاونى خرج زندگى شان را درمى آورند.
درآمد این کار خیلى زیاد نیست اما آنقدرهست که کفاف زندگى جمع و جورشان را بدهد. بیشترشان یا شوهر ندارند و خودشان نان آور خانه اند و یا شوهرانشان به تنهایى از پس مخارج برنمى آیند.
شاغلین در تعاونى به طور متوسط ده نفر هستند، اما تعداد آنها بیشتر بستگى به سفارش کار دارد و گاه به ۳۰ نفر هم مى رسد. مشکل تعاونى نیک اندیشان سبز اما، نبود بازار مناسب براى فروش محصولات است.
بیشتر مشترى ها کسانى هستند که در بازارچه هاى خیریه با تعاونى آشنا شده اند و عده اى هم از طریق دوستان و آشنایان. سفارش ها اما زیاد نیست و فقط کفاف حقوق اندک اعضاى تعاونى را مى دهد، حقوقى که اغلب به ماهى ۵۰ هزار تومان هم نمى رسد.
به گفته فرخنده گوهرى مدیر این تعاونى، برگزارى نمایشگاه و بازارچه براى ارائه محصولات درآمد را خیلى بالا مى برد، اما متاسفانه بازارچه ها خیلى کم هستند. بزرگ ترین مشکل هم این است که هیچ دستگاه و نهادى در فکر راه اندازى بازارچه براى تعاونى ها نیست.
کار تعاونى البته محدود به اشتغال زایى و کسب درآمد نیست و در کنار این ها یک کتابخانه نیز براى اعضاى تعاونى و اهل محل راه اندازى شده است. کتابخانه اى که از سال ۷۸ به همت فرخنده گوهرى در منزل شخصى او تاسیس شده بود و حالا در دفتر تعاونى مستقر است.
کتابخانه کارش را با صد و پنجاه کتاب و در یک اتاق شانزده مترى شروع کرد و حالا با نه هزار جلد کتاب، هزارعضو دارد. کارت ها به اسم زن خانواده صادر مى شود و با یک کارت عضویت، همه افراد خانواده مى توانند کتاب به امانت بگیرند.
براى همین هاست که خانم گوهرى تاکید مى کند: "تعاونى نیک اندیشان سبز، فقط منبع درآمد این زن ها نیست، بخشى اززندگى شان هم هست. در درجه اول این زن ها اعتماد به نفس پیدا مى کنند. چون زنى که خانه دار بوده و از لحاظ مادى در حد صفر، حالا دارد کار مى کند و پول در مى آورد."
"این پول هر قدرهم که کم باشد ارزش دارد، چون برایش زحمت کشیده اند و دسترنج خودشان است. از لحاظ روحى و روانى هم خیلى براى شان تاثیرگذار بوده، همین که اینجا با چند نفرمثل خودشان مى نشینند، کار مى کنند و در حین کار از مشکلات شان مى گویند و با هم مشورت مى کنند، به آنها کمک مى کند تا راحت تر با زندگى کنار بیایند."
زن هایى که در این تعاونى کارمى کنند، گاهى با مشکلات ویژه اى هم درگیرهستند که فقط کارو خارج شدن از محیط خانه به بهبود وضعیتشان کمک مى کند. زنى که شوهرش معتاد است و بچه هاى بزرگى دارد که باید خرج تحصیل شان را بدهد. زنى که شوهرش رفته و زن دیگرى گرفته و خودش سرطان دارد. زنى که شوهرش از صبح تا شب او را کتک مى زند و بسیارى موارد دیگر...
شرایط زندگى برخى از این زن ها کاملاً دشوار است. کارکردن از سویى کمک مى کند تا چند ساعتى از خانه و فضاى متشنج آن بیرون بیایند و ازسوى دیگر به لحاظ درآمدزایى، موقعیت شان در خانه بهبود یابد.