عمارت عین‌الدوله تهران که در اواخر جنگ جهانی دوم میزبان سران متفقین بود، این روزها حال و هوای دیگری دارد. به جای تصمیمات جنگی که زمانی سرنوشت جهان را رقم می‌زد، جمعی از نخبگان مجسمه‌سازی تصمیم‌های هنری می‌گیرند که چه تندیس‌هایی شایستۀ نشستن بر معابر و میدان‌های تهران است.

در بدو ورود به نمایشگاه دوسالانۀ مجسمه‌سازی شاید معماری این ساختمان تاریخی و حیاط مصفای آن برایم بسیار تأثیرگذار بود، ولی کمی دیرتر و با مواجهه با آثار مدرن هنرمندان مجسمه‌ساز به مدت چندین ساعت با اشتیاق سرگرم تماشای ده‌ها اثر حجمی ِ غالبأ انتزاعی ِ چشمگیر شدم.

این آثار برگزیده، هم در فضای روباز، محوطۀ حیاط و فضای سبز عمارت و هم در سالن‌های مسقف به نمایش گذاشته شده‌است. آثار ارائه‌شده از تنوع بسیاری به لحاظ  ایده و مصالح برخوردار است، به گونه‌ای که یک آن آرزو کردم تعداد دست‌ها و دوربین‌هایم بیشتر بود و قادر بودم در آن واحد از تمام مجسمه‌های پیرامونم عکاسی کنم. چرا که هر کدام از احجام از زوایای مختلف، تصاویری متفاوت دارند. خوشبختانه، فضایی که به ارائۀ آثار اختصاص داده شده، این فرصت را می‌دهد که از زوایای مختلف، درک متفاوتی  را از اثر به دست آوریم.

اغلب آثار همراه با پوستری‌اند که موقعیت اثر حجمی را در یک مکان شهری نشان می‌دهد.

این دومین بار است که گروهی از مجسمه‌سازان بنام ایران در این عمارت گرد هم آمده‌اند تا به قضاوت آثار حجمی هنرمندان معاصربنشینند. سازمان زیباسازی شهر تهران به عنوان متولی اصلی مجسمه‌های شهر تهران، با توجه به اینکه با ادارات تخصصی در زمینۀ هنرهای شهری همکاری دارد، از سال ۱۳۸۷ با پیشنهاد برگزاری دوسالانه مجسمه‌سازی شهری موافقت کرده و اقدام به برگزاری آن کرده‌است. هدف اصلی از برگزاری این نمایشگاه‌های دو سالانه درگیر کردن سازمان زیباسازی به شکلی تخصصی‌تردر  مجسمه‌سازی و همین‌طور سوق دادن هنرمندان به سمت مجسمه‌های شهری است.

پس از پشت سر گذاشتن تجربۀ موفق نخستین دوسالانۀ مجسمه‌سازی شهری، آبان‌ماه امسال دومین دوره از این دوسالانه به همت سازمان زیباسازی ونگارخانۀ برگ و کمک استادان و هنرمندان برگزار شد.

از آنجايی که هر مجسمه شهری هر روزه مورد بازدید هزاران نفر از شهروندان قرار می‌گیرد و بر کیفیت دیداری محیط شهری تأثیر فراوانی دارد، دقت در گزینش  طرح‌ها و نصب آنها بسیار ضروری و از ملزومات مدیران و مجریان هنرهای شهری ارزیابی می‌شود.

از این رو سازمان زیباسازی با انتشار فراخوانی چنین معیار گذاشت که طرح‌های ارسالی باید قابلیت ارائه در فضای عمومی شهری را داشته باشند و این که هنرمندان می‌توانند در دو بخش آزاد و ویژۀ انقلاب اسلامی طرح‌های خود را ارسال کنند. شورای گزینش آثار دوسالانه عبارت بود از بهروز دارش، ملک دادیار گروسیان، مرتضی نعمت‌اللهی، کورش گلناری و سهند حسامیان.

بیژن نعمتی شریف، پرستو آهوان، محمدرضا یزدی، امیر وفایی و فیروزه اشکبوسی از جملۀ حدود ۳۰۰ هنرمندی بودند که آثارشان را ارائه دادند.

هیئت داوران، در بخش ویژۀ دوسالانه کسی را مستحق دریافت مقام‌های یکم تا سوم ندانست و صرفأ به تشویق امیررضا یاراحمدی، حسین شناور، نغمه فکورزاده و زهره وحیدی‌فرد اکتفا کرد. اما بخش آزاد دوسالانه رونق بیشتری داشت و ابراهیم اسکندری، محمد بهرامی، آذر شیخ بهاءالدین‌زاده، نرگس رحیم‌زاده، علی حاجی‌مرادی و شبنم حسینی از سوی هئیت داوران تقدیر شدند.

به یاد داشته باشیم که مجسمه نیز چون سایر هنرها می‌تواند هم جنبۀ آرایشی و هم جنبۀ کاربردی داشته باشد. مجسمۀ شهری این توانایی را دارد که به  نماد یک شهر و یا یک کشور تبدیل شود. همۀ ما با دیدن تندیس غول‌پیکر ۴۶.۵ متری "آزادی" به یاد کشور آمریکا می‌افتیم. همان‌طور که مجسمۀ پری دریایی نشسته بر صخره نماد کشور دانمارک است. برج ایفل، مجسمه‌ای است عظیم که به اصلی‌ترین نماد پاریس تبدیل شده. و برج شهیاد یا "آزادی" امروزی، اثر سترگ حسین امانت که سال ۱۳۴۹ ساخته شد، نماد پایتخت ایران است. چه بسا که با برگزاری مسابقه‌ها و نمایشگاه‌هایی از قبیل دوسالانۀ مجسمه‌سازی زمانی هم نماد شهر تهران تغییر کند.

با توجه به اینکه بعد از نخستین دور این دوسالانه در سال ۱۳۸۷ از ۴۵ طرحی که انتخاب شد، ۴۰ اثر در سطح شهر نصب شد، امید می‌رود که به زودی گزیده‌ای از آثار این نمایشگاه هم در خیابان‌ها و میدان‌ها و بوستان‌های شهر قد برافرازند.

در گزارش تصویری این صفحه سید مجتبی موسوی، دبیر دوسالانۀ مجسمه‌سازی تهران و مدیر نگارخانۀ برگ نحوۀ برگزاری این رویداد فرهنگی را توضیح می‌دهد.

 برای نصب نرم افزار فلش اینجا را کلیک کنید.

 به صفحه فیسبوک جدیدآنلاین بپیوندید

ارسال مطلب