شمار کاریکاتوریستهای زن در ایران، و زنانی که به کاریکاتور به صورت کار حرفهای می نگرند، شاید از انگشتان دو دست کمتر باشند. کاریکاتور این روزها در ایران حرفۀ پردردسری است. بسیاری از روزنامههایی که در ایران منتشر میشوند، تا به حال به خاطر چاپ کاریکاتورهایی که به نظر بعضیها گزنده آمدهاست، توقیف شدهاند.
شاید بتوان نام شماری از کاریکاتوریستهای زن بنام ایرانی را نام برد. بهار موحد بشیری، شیوا زمانفر، پانتهآ واعظ نیا. اما زنی که این روزها کاریکاتورهایش در روزنامهها و مجلات زیاد چاپ میشود، فیروزه مظفری است. کسی که او را هم در ایران و هم بیرون از ایران یک کاریکاتوریست تأثیرگذار میشناسند. او در مورد کمبود کاریکاتوریستهای زن ایرانی میگوید:
"من فکر میکنم دلیلش این باشد که خانمها ترجیح میدهند به کاریکاتور، به دید یک حرفه نگاه نکنند. آنها ترجیح میدهند کاریکاتور را به عنوان لذت شخصی پیگیری کنند."
وقتی دلیلش را از او جویا میشویم، میگوید:
"چون کاریکاتور حرفۀ پردردسریست. هنوز مدیران مسئول به کاریکاتور نگاهی جدی ندارند و خط قرمزها و محدودیتهایی که حول این حرفه میچرخد، باعث شدهاست کاریکاتوریستهای ایرانی کمتر به این هنر نگاه حرفهای داشته باشند."
منتقد هنری "دویچه وله" سال گذشته در بارۀ فیروزه مظفری نوشت :"نمایش اغراقآمیز و طنزآلود رویدادهای اجتماعی همیشه یکی از دستمایههای اصلی کاریکاتور مطبوعاتی در ایران بودهاست. این عرصه چندی است که با فروکش کردن حوادث حاد و روزمرۀ سیاسی، جلوۀ بیشتری یافتهاست. فیروزه مظفری، یکی از کاریکاتوریستهایی است که به کار در این زمینه اهمیت ویژهای میدهد و با ظرافت و شوخطبعی و "بیانی" گزنده، ناهنجاریهای اجتماعی را به تصویر میکشد و بانیان آنها را به سخره میگیرد...."
از فیروزۀ مظفری میپرسم: "هدفی که برای آیندۀ کارت در کاریکاتور درنظر داری چیست؟" میگوید: "این روزها زیاد به دنبال پیگیری هدفی نیستم. هدف برای من چیست؟ خب، من فرض میکنم که نمایشگاهی برگزار میکنم، بعد از آن چه؟ یا کاریکاتورهایم این ور و آن ور چاپ میشود، بعد از آنچه؟ یا مشهور میشوم، خب، پس از آن چه؟ پس فکر میکنم هدف در این حرفه برای شخص من کمی دست و پایم را میبندد."
فیروزۀ مظفری ۴۰ سال دارد و کارهایش در روزنامههای شرق، هممیهن، اعتماد ملی و مجلۀ تخصصی کیهان کاریکاتور چاپ شدهاست. او همچنین برگزیدۀ سال "پرشین کارتون" و برندۀ جوایز مسابقات کاریکاتور محیط زیست، ترافیک، مطبوعات و جشنوارۀ کتاب در ایران شدهاست.
از مظفری میپرسم: "فکر میکنی کاریکاتور تا کی حرفۀ تو میماند؟" میگوید: "این روزها دیگر حوصلۀ رفتن سراغ یک کار جدید را ندارم؛ مگر این که کاری پیشنهاد شود که خیلی از کاریکاتور بیدردسرتر باشد و من هم توان انجامش را داشته باشم. فکر نمیکنم یک روز کاریکاتور را رها کنم."
*پرنیان محرمی از کاربران جدیدآنلاین است. شما هم اگر مطلبی برای انتشار دارید، لطفا آن را به نشانی info at jadidonline dot com بفرستید.
برای نصب نرم افزار فلش اینجا را کلیک کنید.
1. در زمان 1:43 آلبوم بیداد استاد شجریان رو دیدم در مجموعه موسیقی خانم مظفری.
2. کاریکاتوری که در آن فرد میانی در کنار دو نفر فقیر، و کنارش صندوق رای هم بود، قابل توجه و تعمق بود.
امیدوارم به عنوان نماینده ای از زنان پرتلاش ایران، خانم مظقری در این مسیر همواره موفق باشند.