آخرین مطالب
این موزه حسابی است
۱۵ دسامبر ۲۰۱۲ - ۲۵ آذر ۱۳۹۱
از میدان تجریش و خیابان دربندی که به پایین می‌رویم با منظره‌های خاصی از برج‌های سر به فلک کشیده با معماری‌های مدرن تا خانه‌های قدیمی و آجری روبرو می‌شویم. کمی جلوتر به میدان پروفسور حسابی می‌رسیم. میدانی که در یک ضلع آن باغ موزه ایرانی قرار دارد و در ضلع دیگر خانه‌ای با دیوارهای بلند و نمای آجرهای قدیمی و سیمان و سقف شیروانی که تابلوی خیابان پروفسور حسابی بر روی آن خودنمایی می‌کند. کمی جلوتر دری چوبی و سبز پیدا می‌شود که بر بالای آن شعری از سعدی نوشته شده: "به جان زنده‌دلان سعدیا که ملک وجود/ نیارزد آنکه دلی را ز خود بیازاری" و بر روی در، نام دکتر محمود حسابی به چشم می‌خورد. اینجا خانه "دکتر محمود حسابی" است که اکنون موزه‌ای شده است برای آشنایی با این دانشمند بزرگ.
در این موزه تمام وسایل شخصی دکتر حسابی از سوزن و هدیه‌های کوچکی که در نگاه اول شاید ناچیز به نظر برسد تا مدارک علمی و تحصیلی او نگهداری می‌شود. "فریدون پیدا" دوست و همکار قدیمی دکتر حسابی که هم اکنون به عنوان مسئول موزه در بنیادش مشغول به کار می‌باشد، می‌گوید: "انگار دکتر می‌دانسته که ما می‌خواهیم برای ایشان موزه‌ای ایجاد کنیم چون تمام وسایل را خودشان نگهداری کرده‌اند، ما فقط آنها را چیده‌ایم."
سید محمود حسابی در ۵ اسفندماه سال ۱۲۸۱ هجری شمسی در تهران متولد شد. پدرش "معزالسلطنه" از افراد سرشناس آن زمان و مادرش "گوهرشاد حسابی" و هردو اهل تفرش بودند. در پنج سالگی به دلیل شغل پدر همراه خانواده به بیروت می‌رود. بعد از مدتی پدر وی به خاطر ازدواج دوم آنها را رها می‌کند. در هفت سالگی تحصیلات ابتدایی خود را در مدرسه کشیش‌های فرانسوی که تنها مدرسه رایگان بیروت بود شروع می‌کند و در سن ده سالگی حافظ قرآن می‌شود. در هفده سالگی از دانشگاه فرانسوی بیروت لیسانس ادبیات و در نوزده سالگی لیسانس بیولوژی را از همان دانشگاه می‌گیرد. در بیست و دو سالگی تحصیلات خود را در رشته مهندسی راه و ساختمان در دانشگاه آمریکایی بیروت ادامه می‌دهد. سپس به فرانسه می‌رود و در آنجا تحصیل در رشته حقوق را در سوربن شروع می‌کند اما پس از مدتی به رشته ریاضی و نجوم و ستاره شناسی می‌پردازد و در یک رصدخانه در فرانسه مشغول به کار می‌شود. سپس درامتحان ورودی دانشگاه پلی تکنیک برای ادامه تحصیل در رشته مهندسی برق پذیرفته می‌شود. او همچنین در دانشگاه سوربن در رشته فیزیک تحصیلات خود را به پایان می‌برد و به ایران باز می‌گردد تا ثمره تلاش‌هایش را به ملت خود ارائه کند.
از مهمترین خدمات دکتر حسابی می‌توان به تاسیس دارالمعلمین و دانشسرای عالی، دانشکده فنی دانشگاه تهران، اولین ایستگاه هواشناسی، اولین بیمارستان خصوصی، اولین رصدخانه نوین ، سازمان انرژی اتمی ایران و مرکز زلزله‌شناسی اشاره کرد. حاصل تحقیقات او انتشار کتاب‌ها و مقاله‌های بی‌شمار است که مهمترین آنها نظریه "بی‌نهایت بودن ذرات" مایه آن شد که نشانه "لژیون دونور"، بالاترین نشان کشور فرانسه، را دریافت کند. فریدون پیدا می‌گوید: "سال ۱۳۶۶ دانشگاه شیراز برای دکتر حسابی بزرگداشت گرفتند. اما ایشان گفتند من کاری نکرده‌ام. خجالت می‌کشم بنشینم و از من تقدیر کنند و آخر هم نیامده‌اند."
اگر بخواهیم از مهمترین عناوین شغلی دکتر حسابی بگوییم می‌توانیم از او به عنوان اولین رییس دانشکده فنی دانشگاه تهران، عضو پیوسته فرهنگستان ایران، سه دوره نماینده مجلس سنا، اولین رییس شرکت نفت ایران، وزیر فرهنگ دولت مصدق و استاد ممتاز دانشگاه تهران از سال ۱۳۵۰ اشاره کنیم. دکتر حسابی در ۱۲ شهریور ۱۳۷۱ در ژنو درگذشت.
در قسمتی از موزه عینک‌های دکتر حسابی نگهداری می‌شود. آنطور که مسئول موزه می‌گفت: "شماره عینک دکتر حسابی ۱۳.۵ نزدیک‌بین بوده وهرچند ماه تغییر می‌کرده است. هنگام مطالعه کتاب را در چهار یا پنج سانتیمتری چشم می‌گرفته اما با این حال تا آخرین روز زندگیشان مطالعه را کنار نگذاشتند. این نشان از پشتکار استاد می‌دهد و تلنگری هست به ما که کوچکترین مشکلات را در زندگی بهانه‌ای می‌کنیم."
موزه دکتر حسابی امکانی است برای آشنایی هرچه بیشتر با "پرفسور حسابی" و یادگارهای علمی او. بدهی‌های چند سال اخیر موزه حتا خبر حراج وسایل آن را هم موجب شد ولی هنوز با همه مشکلات و هزینه‌های نگهداری، این موزه میزبان دانشجویان و دانش‌آموزانی است که برای آشنایی با این شخصیت تاثیرگذار در تاریخ علمی کشور به آنجا می‌روند.
در گزارش تصویری این صفحه به موزه دکتر حسابی سر می‌زنیم و توضیحات فریدون پیدا، مسئول موزه را می‌شنویم.
پی نوشت:
ایرج حسابی. استاد عشق، نگاهی به زندگی و تلاش‌های پروفسور سید محمود حسابی پدر علم فیزیک و مهندسی نوین ایران. تهران: نشر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی: ۱۳۸۰
محمود اکبرزاده. مرد نخستین، زندگی‌نامه داستانی پروفسور محمود حسابی. تهران: انتشارات سوره مهر: ۱۳۸۷
به صفحه فیسبوک جدیدآنلاین بپیوندید
www (dot) asriran (dot) com/fa/news/242085
چند ماه پیش کانال چهار صدا و سیما از آقای ایرج حسابی دعوت کرد و مجری برنامه صریحا گفت که حرف های شما درمورد پدرتان چیزی جز خیال پردازی نیست ایشان نتوانست جواب درستی بدهد و مجددا همان حرف ها را تکرار کرد که آقای دکتر در خانه 25 نوع حیوان و 2 آهو نگهداری می کردند و روان شناسی حیوانات را بلد بودند و بین گویش مردم بوشهر و زبان آلمانی کار تطبیقی انجام داده بودند و نمایشنامه های شکسپیر را از حفظ بودند و... بله آقای دکتر حسابی مرد بزرگی بوده و خدماتی انجام داده ولی نه در حدی که در متن و ویدئو گفته شده . نوشته اید "حاصل تحقیقات او انتشار کتاب‌ها و مقاله‌های بی‌شمار است " اگر ایشان 10 هزار مقاله و کتاب نوشته باشند باز هم قابل شمارش است ولی واقعیت این است که به قول آقای ضیاء موحد از شاگردانشان "دکتر حسابی اگر دانشمند بین المللی بزرگی بود، ما باید در مجلات علمی معتبر دنیا، مقالاتی از او می دیدیم و فیزیکدان های دنیا هم باید به مقالات او ارجاع می دادند. چنین مقالاتی از دکتر حسابی که منتشر نشده است. "(نقل قول از مصاحبه با سایت عصر ایران)