ایران را سرزمین چهارفصل خوانده‌اند؛ سرزمینی که کوه‌های بلند و جنگل‌های انبوه و دشت‌های پهناور و بیابان‌های خشک را در کنار یکدیگر دارد. از این رو بود که جغرافی‌دانان قدیم، ایران را مرکز هفت کشور و اقلیمِ معتدل در میان اقلیم‌های هفت‌گانه جهان می‌دانستند.

و بهار فصلی است که در آن، زیباترین جلوه‌های این طبیعت گوناگون و گاه ناهمگون تجلی می‌یابد؛ نه فقط در ژرفای جنگل‌ها و ستیغ کوه‌ها و فراخ دشت‌ها، بلکه در دل و جان مردمانِ این کهن دیار. 

چنین است که بهار برای ایرانیان فصل تماشاست؛ تماشایی که آدمی را از سیر و سیاحت در دامن طبیعت به تفکر در معنای آفرینش رهنمون می‌شود:

هم از این روست که بهار طنینی بلند در فرهنگ ایران دارد و تأثیری ژرف بر نظم و نثر پارسی و هنر و معماری این سرزمین نهاده است. چنان که سید حسین نصر گفته است: "در سرزمینی که آب چنان کمیاب است که محل زندگی مردمان را "آبادی" می‌نامند و جایی را که قابل زیستن نیست "بیابان"، ایرانی همواره مانند یک نقش‌آفرین چیره‌دست در میان گنبدها و فرش‌ها و نقش و نگارها و تزئینات پیرامون خود، محیط طبیعی خود را نه با عنف و تعرض به محیط، بلکه با ظرافت طبع و ملاطفت و محبت و حتا همدمی تحت سلطه خود درآورده است."*

در واقع، هنر و معماری ایران در هماهنگی و همنوایی با طبیعت به خود بالیده است و هنرمندان ایرانی کوشیده‌اند تا بهار زیبا و دلربا - اما کوتاه - این سرزمین نیمه خشک را در آثار خویش جاودانه سازند. بسیاری از شاهکارهای معماری ایران درون باغ‌ها و بوستان‌ها، بر کنار چشمه‌ساران و در سایه‌سار درختان ساخته شده‌اند و از آن فراتر، به سان آینه، تصویر بهار را بازمی‌تابانند. 

ایرانیانی که این روزها خود را آماده گشت و گذار در گوشه و کنار این سرزمین پهناور می‌کنند، نه فقط دامن طبیعت، بلکه آثار بازمانده از پیشینان را جلوه‌گاه بهار می‌یابند.

نمایش مصور این صفحه که با موسیقی "نسیم بهاری" ساخته شهرداد روحانی همراهی می‌شود، گلگشت کوتاهی است در ایرانِ بهاری که این روزها جای جایش در احاطه گل و سبزه و عطر بهاران است. فضاها و مکان‌هایی که تصاویر آنها را در این گزارش می‌بینید، عبارت‌اند از اصفهان: میدان نقش جهان، مسجد جامع عباسی، کاخ چهلستون، کاخ هشت بهشت، خانه علامه، رکیب‌خانه؛ ایلام: پل گاومیشان؛ تبریز: مقبرة‌الشعرا؛ تهران: دشت لار، باغ و کاخ گلستان، باغ و کاخ‌های سعدآباد، باغ و کاخ نیاوران، باغ فردوس، عمارت فخرالدوله، خانه دکتر مقدم؛ شیراز: نارنجستان قوام و باغ ارم؛ کاشان: خانه بروجردی؛ کرمانشاه: بیستون، تاق بستان و معبد آناهیتای کنگاور؛ گنبد کاووس: برج قابوس؛ مازندران: دشت ناز و باغ لاله گچسر؛ ماهانِ کرمان: باغ شاهزاده؛ مشهد و توس: آرامگاه فردوسی و باغ آرامگاه نادری؛ یزد: بقعه دوازده امام 

 به صفحه فیسبوک جدیدآنلاین بپیوندید

ارسال مطلب