Jadid Online
جدید آنلاین
درباره ما تماس با ما Contact us About us
چشمه‌های شور و ترش
هاله حیدری

مجموعه عکس
چند پیش یک اتفاق ساده موجب کشف مکانی شد که بلافاصله در فهرست آثار ملی جا گرفت. این دومین پدیده طبیعی بود که به عنوان اثر ملی ثبت می‌شد. اولین این آثار، دماوند بود. از همین جا می‌توان به اهمیت دومی پی برد؛ یکی از کوهنوردان کشور – "نادر ضرابیان"، سرپرست گروه کوهنوردی لواسان – در "مسجد تاریخانه" دامغان بروشوری دید که از سوی میراث فرهنگی آن شهر برای گردشگران ناحیه منتشر شده بود. در این بروشور عکسی وجود داشت که از وجود چشمه‌های ناشناخته‌ای خبر می‌داد. عکس را یک معلم جغرافیا گرفته بود و میراث فرهنگی از محل دقیق چشمه‌ها اطلاع نداشت. او به همراه خانم فاطمۀ ناصری عضو هیات مدیرۀ کوهنوردی لواسان به ناحیه رفتند.

بقیه ماجرا روشن است. حیرت کردن از وجود چشمه‌هایی که محوطه‌ای بدیع و بی مانند به وجود آورده‌اند ولی تاکنون ناشناخته مانده‌اند، کشمکش‌های اداری برای معرفی اثر و شناساندن اهمیت آن به ادارات میراث فرهنگی، جلوگیری از کار یک معدن سنگ که اطراف چشمه‌ها را به سرعت تخریب می‌کرد و دردسرهای دیگر، اما حاصل کار دلکش بود. یک مکان دیدنی درجۀ اول به فهرست مکان‌های دیدنی کشور افزوده شده بود.

چشمه‌های "باداب سورت" در ناحیه‌ای بین سه ضلع مثلث سمنان و دامغان و ساری در شمال کشور نهفته است. بین دو روستای اورُست و مالخواست در شمال غربی دامغان و جنوب شرقی ساری. با دامغان ۶۸ کیلومتر فاصله دارد و با روستای مشهور بادله در ساری، هفت کیلومتر. اما از هر طرف که بروید، از دامغان، سمنان یا ساری دو سه ساعتی طول می‌کشد. برای ما، دیدن سرسبزی‌های شمال به طولانی شدن‌تر راه می‌ارزید.

جاده از یک کیلومتری روستای اورست تا باداب سورت خاکی است ولی سواری هم به راحتی تردد می‌کند. البته طبیعت گردان برای این که آسیب کمتری به محیط وارد شود، مسیر را پیاده طی می‌کنند. بیشتر مسیر دشت همواری است و حدود نیم ساعتی هم پیاده روی دارد. هرچه از کوه بالاتر می‌رویم بافت سنگ‌ها و گیاهان بیشتر تغییر می‌کند. سنگ‌ها ورقه ورقه می‌شود و در جای جای کوه، اثر کند و کاوهایی برای یافتن معدن سنگ خارا پیداست.

چشمه‌های باداب سورت در ارتفاع ۱۸۴۱متر از سطح دریا قرار دارد و هنگام نزدیک شدن چشم‌ها را خیره می‌کند. چشمه‌ها به دلیل قدرت رسوب‌گذاری بالایی که دارند، حوضچه‌هایی در مسیر خود پدید آورده‌اند که باعث جذابیت منطقه شده و تا جائی که می‌دانیم وضعیت یگانهای به وجود آورده‌اند که در تمام کشور مانند ندارد. گفته و نوشته‌اند که در کشور ترکیه چشمه‌ای به نام "پاموکاله" وجود دارد که تا حدی شبیه باداب سورت است و البته امکانات جهانگردی آن و نیز نوع محافظت از چشمه‌ها با ایران قابل مقایسه نیست.

باداب سورت شامل دو چشمه و با آب‌هایی از هر نظر متفاوت است. "باداب"، یعنی آب گازدار.

یکی از چشمه‌ها، آبی بسیار شور دارد و دارای استخر آبی کوچکی است که بیشتر اوقات در تابستان برای آب‌تنی استفاده می‌شود و همچنین کاربرد اصلی آن برای درمان دردهای کمر، پا، روماتیسم و امراض پوستی است.

چشمۀ دیگر، دارای آبی به رنگ قرمز و نارنجی و کمی ترش مزه است که به صورت دائمی و نشتی است و در اطراف دهانه چشمه کمی رسوب اکسید آهن نشسته ‌است. به دلیل گوگردی که در آب یکی از چشمه‌ها هست، مردم محلی اعتقاد دارند که این چشمه‌ها شفابخش است. البته، آب آن‌ها بر روی بعضی از بیماری‌های پوستی و مَفصلی اثر خوبی دارد، ولی تاکنون تحقیقات آزمایشگاهی ثبت ‌شده‌ای بر روی آن انجام نشده ‌است.

همین شفابخشی، بلای جان چشمه‌هاست. متأسفانه، ضمن تردد طبیعت‌گردان این منطقه هر بار با تخریب بیشتر مواجه می‌شود.

یکی از مهمترین عوامل تخریب هم کسانی هستند که ارزشی برای این پدیده زیبا قایل نیستند. راهنمای گشت برای آسیب نرساندن به حوضچه‌ها که طی هزاران سال به این شکل درآمده‌اند، سفارش‌های زیادی به ما کرده بود. باید با احتیاط کامل از ردیف‌ حوضچه‌ها رد می‌شدیم و تمام تلاشمان را می‌کردیم که اثری از خود به جای نگذاریم.

راهنمای گشت برایمان توضیح داد که در زمستان به دلیل سردی هوا، بعضی‌ها در اطراف چشمه‌ها آتش روشن کرده، سنگ‌های داغ به داخل چشمه می‌اندازند، تا آب گرم شود و بتوانند در آن آب‌تنی کنند. به دلیل قدرت رسوب‌گذاری بالای آب بر روی سنگ‌های درون چشمه، این عمل به مرور باعث انسداد ورودی چشمه‌ها شده و بعد از مدت کوتاهی چشمه‌ها خشک می‌شوند. باقی‌مانده خشک ‌شده و از بین‌رفتۀ حوضچه‌ها و چشمه‌ها در اطراف قابل دیدن بود.

یکی دیگر از دلایل تخریب منطقه، معدن سنگ خارا در پایین‌دست چشمه‌هاست که حفاری و گاهی انفجارهای معدن باعث صدمه دیدن سفره‌های آب‌های زیرزمینی و در نتیجه، خشک شدن چشمه‌ها می‌شود. 

چشم‌انداز دشت‌ها و جنگل‌های اطراف از بالای کوه در کنار حوضچه‌هایی که هر قسمت از آن به رنگی است، در روح و جسم ما باقی خواهد ماند. ولی دیدن چشمه‌های خشک شده در اطراف چشمه‌های باداب سورت نگرانی زیادی در گردشگران ایجاد می‌کند. مبادا عاقبت این اثر منحصر به فرد طبیعت هم چنین باشد؟


 به صفحه فیسبوک جدیدآنلاین بپیوندید

ارسال مطلب
- یک کاربر، 2014/08/25
خانم يا آقايي كه با نگاه از بالا (و احتمالا دوربين به دست) به اين مطلب انتقاد كرده ايد، ايكاش با معيارهاي ماشاالله بالايي كه داريد نسخه اميدوارانه اي هم مي پيچيديد! درست بر خلاف نظر شما، معتقدم جديدآنلاين نبايد هر نظر بي ربط و مغرضانه اي را منتشر كند!
_______________
جدیدآنلاین: ما از نظر انتقادی استقبال می کنیم. تشکر از پیام شما.
- یک کاربر، 2014/08/20
اظهارنظر «یک کاربر 13/08 /2014» از این نظر برایم جالب بود که هنوز هستند کسانی که حرف حساب بزنند.
- یک کاربر، 2014/08/20
آیا کاربری که این مطلب را بی‌ کیفیت و بی‌احترامی به خودش دانسته می تواند مطالبی "با کیفیت" پیشنهاد کند؟ و آیا وب سایت‌های "با احترام" سراغ دارد که ما هم به آن سریع بزنیم؟ شاید عابر پیادهِ وب سایت جدید آنلاین و دیگر رسانه‌ها هستید؟
- پیمان، 2014/08/20
سلام. به غیر از باداب سورت و پاموک کاله چند نقطه ی دیگر جهان هم از چنین پدیدۀ نادری بهره مند است. در این جا به آن ها هم اشاره شده است:
www(dot) hajsayyah(dot) blogfa(dot) com/post/55
با تشکر.
- یک کاربر، 2014/08/13
ای کاش به کیفیت عکس ها توجه بیشتری می کردید و ای کاش در انتخاب کارها هم. اینکه صرفا موضوعی جذاب باشه، برای ساختن گزارش کافی نیست، کیفیت کار میزان توجه و احترام سایت رو به نگاه مخاطب مشخص می کنه. اینکه هر کاری با هر کیفیتی چاپ شه به جر ناامید کردن و بی احترامی به نگاه مخاطب خاص نتیجه ای نداره متاسفانه.
لازم ذکر کنم که منکر زحمت سازنده نیستم در حقیقت انتقاد به دوستان سایت هست که تا پیش از کارهای بسیار خوبی با کیفیت بالا منتظر می کردند و این روزها بیشتر کفیت رو فدای کمیت می کنند و به حای بالا نگه داشتن معیارها و تشویق سازنده برای ارائه گزارش های بهتر، سطح کارها رو پایین می آورید.
منتظر کارهای بهتر و با کیفیت بالاتر از شما هستیم.
- سمانه، 2014/08/12
البته این چشمه ها در حال حاضر به دلیل هجوم گردشگران بی ملاحظه خشک شده اند.
Home | About us | Contact us
Copyright © 2024 JadidOnline.com. All Rights Reserved.
نقل مطالب با ذكر منبع آزاد است. تمام حقوق سايت براى جديدآنلاين محفوظ است.