فن آوری نوين و حريم خصوصی
داريوش رجبيان

چه حسی خواهيد داشت اگر بدانيد که ماموران بانک شما از فروشگاه ها و رستوران ها و هتل های مورد علاقه شما آگاه اند و می دانند که چه ساعتی از کجا چه چيزی را خريداری کرديد و بعدا به کجا رفتيد؟

يا اگر بدانيد كه ارائه کننده خدمات اينترنتی شما می داند شما در طول روز از کدام تارنماها بازديد می کنيد، چه تصاويری را مى بينيد و چه نوع موسيقی را می شنويد، چه حالى پيدا مى كنيد؟

اين ها نخستين مراحل فرو ريختن ديوارهای حريم خصوصی بود که حالا خيلی ها به آن خو گرفته اند و به عدول از اين بخش از حريم خصوصی خود تن داده اند. داشتن دستگاه کوچکی به نام بلوتوت که امکانات فراوان ارتباطی را براى شما فراهم می کند، ممکن است داده های خصوصی مانند نام و تاريخ تولد و حتا نشانی پيک الکترونيک تان را به افراد پيرامونتان منتقل كند.

گزارش تازه مجله "نيو ساينتيست" و روزنامه "گاردين" بسياری از مردم بريتانيا را که تلفن های همراهشان با بلوتوت مجهز است، نگران کرده است. بنا به اين گزارش، حرکات روزانه ده ها هزار تن در اين کشور با استفاده از بلوتوت خود آنها بدون آگاهی شان پيگيری می شود.

در مکان هايی مخفی در سطح شهر بات، درغرب انگلستان، دستگاه های اسکن (دیده بان) نصب شده است که سيگنال دستگاه های بلوتوت را دريافت می کند و آمد و شد مردم را تحت نظر مى گيرد.

پژوهشگران دانشگاه باث انگليس با استفاده از داده هايی که از اين دستگاه ها دريافت می کنند، نحوه رفت و آمد مردم در سطح شهرها را بررسى می کنند. اما هيچ يک از افراد مورد مطالعه از تجاوز دانش پژوهان به حريم خصوصی شان آگاه نيستند.

اين موضوع اعتراض هائى را متوجه طرح موسوم به "سيتی ور" ( شهرافزار Cityware) دانشگاه بات کرده است اما دست اندرکاران اين طرح می گويند که منظورشان تنها تحقيق تحرک دسته جمعی انبوه مردم است و با تک تک افراد کاری ندارند. به گفته مدير اين طرح، تصور اين موضوع که نهادی بخواهد با استفاده از بلوتوت به مشخصات خصوصی افراد دسترسی داشته باشد، مضحک است.

از سوی ديگر، واسيليس کوستاکوس، از استادان پيشين همين دانشگاه، اذعان می کند که بلوتوت خطری جدی عليه حريم خصوصی کاربران آن است و اگر کسی از اين بابت نگرانى دارد، بهتر است کارکرد بلوتوت را در تلفن همراهش خاموش نگه دارد.

در واقع بلوتوت شما يک جاسوسک جيبی است که حرکت شما از يک محل به محل ديگر را پيوسته به اطراف گزارش می دهد. دامنه پوشش سيگنال آن حدود ده متر است و در دستگاه های جديد تر دامنه بيشتری دارد. بلوتوت در واقع جايگزين سیم هايی است که دو رایانه را به هم وصل می کند و برای تسهيل رد و بدل داده ها ميان دو دستگاه بسيار مفيد است.

اما يک کارشناس خبره بلوتوت مى تواند بدون اين که شما خبر داشته باشيد از راه دور وارد دستگاه شما شود، تصاوير محفوظ در آن را ببيند، دفتر تلفنتان را ورق بزند و مشخصات موجود در تلفن شما را برای خودش پياده کند.

به نوشته روزنامه گاردين، تا کنون دستگاه های اسکن "سيتی ور" که در شهرهای سان ديه گو، تورنتو و برلين و کشورهایی مثل هنگ کنگ، استراليا و سنگاپورنصب شده اند، صاحبان ٢٥٠ هزار دستگاه بلوتوت را شناسائى كرده اند.

برخى معتقدند که بلوتوت در آينده می تواند با دستکاری اندکی به دوربين مداربسته متحرکى تبديل شود که اصلا تحت کنترل دارنده آن نخواهد بود.

دوربين های مداربسته هم که در آشکار کردن جرايم و جنايت های بسياری کارساز بوده، بارها موضوع بحث های داغ اجتماعی در مورد تجاوز به حريم خصوصی افراد بوده است.

دو سال پيش گزارش شده بود که در سراسر بريتانيا حدود پنج ميليون دستگاه دوربين مداربسته نصب شده، يعنی يک دوربين براى هر ١٢ شهروند کشور. به عبارتی ديگر، ٢٠ درصد کل دوربين های مداربسته جهان در بريتانيا متمرکز اند، با اين که اين کشور تنها ٠/٢ درصد زمين قابل اسکان جهان را تشکيل می دهد.

تصوير يک شهروند لندن روزانه حدود سيصد بار روی دوربين های مداربسته می افتد. شش هزار دستگاه دوربين ايستگاه های مترو و اتوبوس ها، به اضافه ١٨٠٠ دستگاه دوربين ديگر در ايستگاه های راه آهن لندن و صدها دوربين ديگر در سطح شهر همه روزه به عابران زل زده اند.

نمايش برخی از فيلم های دوربين های مداربسته موضوع بررسی های قضايی بوده است، چون مردم راغب نيستند تصويرشان بدون اجازه آنها روی صفحه تلويزيون ظاهر شود. شکايت های فراوان از اين نحوه کنترل انتظام و تشبيه آن به جامعه "برادر بزرگ" گونه ای که در داستان ١٩٨٤ جورج ارول آمده است، برخی قواعد تازه را در نحوه کاربرد اين دوربين ها به ميان آورده است که بنا بر آن، مثلا، ضبط صدای افراد در خيابان ها و ايستگاه ها غالبا ممنوع است.

دوربين های تلفن همراه نيز از سوی مدافعان حريم خصوصی افراد، از جمله سازمان "پرایوسی اينترنشنال" (Privacy International) مخل آسايش مردم توصيف شده اند. اين سازمان از سازندگان تلفن همراه خواسته است که صدای ديافراگم دوربين ها به هنگام بسته شدن را بلندتر کنند تا افراد از کاربرد آن در اماکن عمومی پرهيز کنند.

بدين گونه، رشد فزاينده فن آوری اطلاعاتی از يک سو اسباب سرگرمی و سهولت ارتباطات را فراهم می کند و از سوی ديگر در حال شکستن ديوارهای حريم خصوصی و تغيير دادن تعريف اين مفهوم مبهم است.

مردم اکنون سردرگم مانده اند که حريم خصوصی آنها در کجا آغاز می شود و کجا به سر می رسد تا بتوانند از آن به درستی مراقبت کنند. اين معضل از زاييده های جوامع مصرفی است و شايد راه حل آن نيز جنبه بازاری و مصرفی داشته باشد. به قول "ديويد کوسگريو"، از کارشناسان حقوقی فن آوری اطلاعاتی، شايد پس از مدتی سازمان هايی شکل بگيرند که در ازاى پول، از حريم اطلاعات خصوصی ما نگهبانى كنند.

 برای نصب نرم افزار فلش اینجا را کلیک کنید

 به صفحه فیسبوک جدیدآنلاین بپیوندید

ارسال مطلب