از کارت هوشمند بنزین تا کارت اعتباری بانک

همزمان با سهمیه بندی بنزین  این سئوال پیش آمده که کارت هوشمند چه خاصیتی دارد و چرا دولت اصرار دارد که همه صاحبان خودروها و موتورسیکلت ها از این کارت ها داشته باشند.

مجلس ایران سه سال پیش به دلیل افزایش مصرف بنزین، دولت را موظف کرد تا برای کنترل مصرف بنزین، کارت های ویژه ای طراحی و آن را در اختیار صاحبان خودروها بگذارد. وزارت نفت به عنوان مجری طرح کارت هوشمند انتخاب و کار آغاز شد. به دلیل پیچیدگی فنی، تولید کارت و نصب کارتخوان سه سال طول کشید.

نصب کارتخوان نیاز به یک شبکه انتقال اطلاعات دارد. ساده ترین شکل ارتباط یک خط تلفن مخصوص برای انتقال داده هاست که در بسیاری از پمپ بنزین های بین راهی و جاده ای ایران چنین امکان ندارد. بیشتر از ٢٢٠٠ پمپ بنزین در ایران وجود دارد که بخشی از آنها در نقاط دور افتاده قرار دارند و امکانات ارتباطی آنها محدود است.

با وجود مشکلاتی که در مرحله آماده سازی طرح وجود داشت سرانجام بعد از فراز و فرود بسیار کارت ها آماده و توزیع آن در زمستان سال گذشته شروع شد.

همزمان با شروع مرحله توزیع کارت ها، مجلس تصمیم گرفت تا بنزین از خرداد سال ٨٦ سهمیه بندی شود. یکی از مهمترین ابزارهای سهمیه بندی نیز کارت هوشمند بنزین در نظر گرفته شد که بر اساس آن می توان حجم معینی بنزین را به هر خودرو اختصاص داد.

با رسیدن خرداد هنوز یک میلیون خودرو و دو میلیون موتور سیکلت کارت هوشمند بنزین ندارند.

آخرین آمارها نشان می دهد که هشت میلیون خودرو و نزدیک به همین تعداد موتور سیکلت در ایران وجود دارد و هر کدام از این وسایل نقلیه به یک کارت هوشمند بنزین نیاز دارد.

برای راه اندازی کارت هوشمند بنزین نزدیک به ٧٠ میلیارد تومان هزینه شده است.

سوای مشکلاتی که سهمیه بندی بنزین و محدویت های مصرف ممکن است ایجاد کند، کارت هوشمند سوخت می تواند تا حدودى جلوی قاچاق بنزین را بگیرد.

مصرف روزانه بنزین در ایران بیشتر از ٧٣ میلیون لیتر است که ٣٠ میلیون لیتر آن از طریق واردات تامین می شود. ایران سال گذشته بیشتر از ٥ میلیارد دلار برای وارد کردن بنزین هزینه کرد. هر لیتر بنزین ١٠٠ تومان است و به دلیل ارزان بودن این ماده سوختی، قاچاق آن به شدت رواج دارد و میزان قاچاق این محصول روزانه یک میلیون لیتر برآورد شده است.

عرضه میزان معینی سوخت یکی از ویژگی های کارت هوشمند بنزین است و پیش بینی شده است تا از این کارتها برای نقل و انتقال وجه نقد نیز استفاده شود.

کارت بانکی 

سرنوشت کارت هوشمند بنزین با مشکلاتی گره خورده که پیش بینی آینده این کارت ها را دشوار کرده است، ولی حتی اگر این کارتها بتواند به کنترل مصرف بنزین کمک کند، به هدفش رسیده است.

چون انتقال وجه نقد با کارت های بانکی به اندازه کافی مسئله دار هست و به نظر نمی رسد کارت های سوخت با گرفتاری های که پیش رو دارد، در این عرصه موفقیتی به دست آورد.

در ایران بیشتر از ٢٠ میلیون کارت بانکی وجود دارد اما هنوز این کارت ها جایگزینی برای پول نقد به حساب نمی آید و بیشتر مردم ترجیح می دهند براى خريد، سفر و کارهاى ديگرشان از پول نقد استفاده کنند.

بر اساس گزارش بانک مرکزی ایران، بیشتر از هفت هزار دستگاه خودپرداز(عابربانک) در ایران نصب شده است و تعداد پایانه های فروش کالا به حدود ١٤٠هزار دستگاه رسیده است.

با وجود این، هنوز حجم استفاده از اسکناس به شدت بالاست و بر اساس آمار بانک مرکزی هفت میلیارد و ٦٠٠ میلیون برگ در ایران در جریان است.

سرانه اسکناس در ایران ١١١ برگ برآورد شده است در حالی که میانگین سرانه اسکناس در کشورهای پیشرفته ١٢ برگ و در کشورهای همسایه نظیر پاکستان ٥٠ برگ بیشتر نیست.

به دلیل استفاده زیاد از اسکناس، عمر اسکناس در ایران بسیار پائین است و هر ساله برای جمع آوری اسکناس های فرسوده بیشتر از ١٢ میلیارد تومان هزینه می شود.

سالانه حدود یک میلیارد و ٢٠٠ میلیون برگ اسکناس فرسوده جمع آوری و سوزانده می شود.

کارت های بانکی موجود در ایران به "کارت پول" معروف است، وسیله ای برای نقل و انتقال پول است و کارکرد اعتباری ندارد. به این معنی که اکثر دارندگان این کارت ها، فقط از آنها برای برداشت پول از حساب بانکی شان استفاده می کنند.

تازه همین کار ساده هم با مشکلاتی همراه است. اکثر اوقات عابر بانک ها خراب است و صاحبان کارت های بانکی نمی توانند از آن استفاده کنند و گاه ناچارند به چند عابر بانک مراجعه کنند تا شاید موفق شوند مبلغی پول از حسابشان بردارند.

به تازگی برخی بانک ها امکانات تازه ای برای مشتریان خود در نظر گرفته اند که از طریق آن می توان با "کارت پول"، به حساب کسی پول واریز و از برخی مراکز خرید کرد.

این وضعیت نشان می دهد که بانکداری ایران هنوز به شدت سنتی است و تا رسیدن به دنیای بانکداری الکترونیک و استفاده گسترده از کارت های اعتباری راه دشواری در پیش دارد.

به هرحال دلیل سهمیه بندی هرچه که باشد،  اگر مایه کاهش مصرف بنزین شود  دست کم تا حدی از آلودگی هوا که گریبان گیر شهرها ی بزرگ است خواهد کاست.

 برای نصب نرم افزار فلش اینجا را کلیک کنید

 به صفحه فیسبوک جدیدآنلاین بپیوندید

ارسال مطلب