این روزها از ماشین های قدیمی تر که رانندگانشان با ذوق و سلیقه خود دکور داخل آنها را تغییر داده باشند و آن را  تزیین کرده باشند، تعداد کمی باقی مانده است. چرا که ماشین های سنگین در شهرهای بزرگ کمتر دیده می شوند  و تردد آنها در جاده های بیرون شهری است. در میان رانندگان این گونه ماشین ها تزیینات ماشین همچنان طرفدار دارد.

البته اتومبیل های شهری هم خالی از تزیین نیست و در آنها هم به نوعی اشیای تزیینی دیده می شود.

آما رانندگان ماشین های سنگین عکس و تسبیح و شعار و دعا و اسم و نوشته های گوناگون را روی شیشه و در و دیوار و سقف ماشین خود می چسبانند و محیط ماشین خود را به فضایی کاملا شخصی و متفاوت با دیگر اتومبیل ها بدل می کنند.

آنچه میان رانندگان حرفه ای مرسوم است و بیشتر از دیگر تزیینات در محدوده مرکزی ایران رایج است، نصب تصویر بازیگران زن بر در و دیوار اتومبیل است. خود رانندگان دلیل خاصی برای این کار عنوان نمی کنند جز اینکه می خواهند اتومبیلشان را زیبا کنند. اما تکرار یک الگوی رفتاری در میان آنان مساله قابل توجهی است.

محمد امین قانعی راد جامعه شناس و استاد دانشگاه در یکی از تحقیقات خود به بررسی ارتباط ایرانیان با تکنولوژی و اتومبیل به عنوان اولین و ملموس ترین مظهر تکنولوژی در ایران پرداخته است. به اعتقاد او ایرانی ها با اتومبیل احساس غربت و بیگانگی می کنند و نیاز دارند تا به وسیله هر راهکاری این شیء غریبه را اهلی و به فضای زندگی خویش نزدیک کنند.

برای اهلی کردن ماشین راه های متنوعی  به کار گرفته می شود. مثلاً افراد به محض تملک یک ماشین با نصب اشیاء و وسایل گوناگون مثل تسبیح، عروسک، آینه و قالپاق، ضبط و بوق متمایز به ماشین خود هویت می بخشند و سعی می کنند خرده فرهنگ خود را وارد ماشین کنند و آن را از یک موجود گویا غیر فرهنگی به یک هستار دارای هویت فرهنگی، شبیه صاحبش، تبدیل کنند.

معمولا این گونه تصور می شود که ماشین تنها ابزاری برای مصرف است. اما این وسیله کاملا ویژگی های نمادین و فرهنگی دارد. به گفته قانعی راد، رانندگان حرفه ای در مواجهه با اتومبیل یا احساس غریبگی می کنند و یا نسبت به آن احساس شیفتگی می کنند یعنی از شدت علاقه، نسبت به ماشین خود حساس اند و آن را تزیین می کنند.
رانندگان زمان زیادی را در جاده سپری می کنند و تبدیل فضای اتومبیل به یک محیط آشنا، فضای کسل کننده کار را برایشان قابل تحمل می کند.

جوانان امروزی و مدرن ایرانی نیز همچنان همان رفتار قدیمی را با اتومبیل انجام می دهند به عقیده قانعی راد فقط شکل رفتار تغییر کرده است: "جوانان هم با نصب سیستم پخش و قراردادن عروسک و تغییر شکل قالپاق و رینگ با اتومبیل خود ارتباط برقرار می کنند و آن را اهلی می کنند."

قانعی راد عنصر مشترک میان تصویر هنر پیشه ها که در اتومبیل ها استفاده شده را توجه به معیار زیبایی ایرانی و معصومیت چهره می داند. به اعتقاد او عواملی چون سن رانندگان، وضعیت تاهل وعلاقه مندی های فردی آنان نیز در انتخاب این عکس ها موثر است.

البته به اعتقاد این جامعه شناس  این رفتار به نوعی برقراری ارتباط با دیگران نیز هست. در همه نقاط ایران رانندگان از یک الگوی رفتاری واحد استفاده نمی کنند مثلا در سیستان و بلوچستان عکس هنر پیشه های هندی رایج است و در بعضی مناطق بیشتر از عناصر مذهبی در تزیین دکور ماشین استفاده می شود. در کل نمی توان قضاوتی درباره این نوع رفتار ارایه کرد فقط می توان گفت یک راننده می خواهد به کامل بودن خود اشاره کند.  اینکه انسان کامل است و ارتباط با یک شیء تکنیکال نمی تواند تغییری در هویت او ایجاد کند.

شخصی کردن  پدیده های تکنولوژیک جدید را می توان در استفاده از تلفن همراه، کامپیوتر و آی پاد و بسیاری دیگر از ابزارها دید.

در گزارش تصویری این صفحه شما می توانید با دنیای برخی از کسانی آشنا شوید که ماشین های خود را تزیین کرده اند.

 به صفحه فیسبوک جدیدآنلاین بپیوندید

ارسال مطلب