آخرین مطالب
پرچم، نمادى از تعلق
۰۶ فوریه ۲۰۰۸ - ۱۷ بهمن ۱۳۸۶
پايين خيابان باب همايون درست روبه روى در اصلى بازار بزرگ تهران مغازه‌هاى كوچك و بزرگ فروش پرچم‌هاى مذهبى خودنمايى مى‌كنند. پرچم‌هايى كه به مناسبت‌هاى گوناگون مذهبى متن‌هاى نوشته شده بر روى آن تغيير مى‌كند؛ از نوشته‌هايى چون «يا حسين شهيد» و «يا ابوالفضل العباس» گرفته تا «يا ضامن آهو» و «يا على» براى استفاده در مناسبت‌هاى مختلف مذهبى.
پرچم‌هاى مذهبى در ايران از نشانه‌هايى است كه در بسيارى از مناسبت‌هاى مذهبى به صورت خودجوش و مردمى با شكوه و جلال بر در و ديوار شهر و در سردر و ديوار خانه‌ها به اهتزاز درمى‌آيد. از جمله اين مناسبت‌ها مى‌توان به جشن ها و سوگ هاى مذهبى همچون نيمه شعبان، مبعث پيامبراسلام و مراسم ماه رمضان و عزادارى براى امامان و شخصيت هاى مذهبى اشاره كرد.
در سوگوارى هاى دهه محرم به خاطر شهادت امام حسين و همراهانش در واقعه كربلا، اين پرچم‌ها نمود بيشترى دارد و درجاهاى بيشترى به چشم مى خورد.
برگزارى مراسم ماه محرم و استفاده از نمادهاى آن به صورت رسمى گويا به حكومت آل‌بويه باز مى‌گردد. رفته رفته اين مراسم با روى كار آمدن دولت صفويه تقويت شد و با به راه افتادن دسته‌هاى عزادارى با عَلم و كُتل وپرچم‌ها و پارچه‌هاى رنگارنگ به مراسمى وسيع و طولانى مبدل گشت.
اما برخى ديگر عزادارى محرم را مراسمى بازمانده از آيينى مانند سووشون (سوگ سياوش) مى‌دانند كه در ايران باستان با بسيارى از همين نمادها برپا مى‌شده است و پس از اسلام تغيير شكل داده و بار ديگر بروز كرده است.
اما آنچه اين مراسم را پايدار مى‌كند اعتقادى درونى است كه در ميان نسل‌هاى جديد نيز به نوعى ديده مى‌شود. رويا دختر حدودا ٢٣ ساله‌اى است كه با پوششى نه چندان سنتى براى خريد پرچم به يكى از اين مغازه‌ها آمده بود: "حدود سه سالى مى‌شود كه با فرا رسيدن برخى مناسبت‌هاى مذهبى براى خريد پرچم به اين مغازه‌ها مراجعه مى كنم و تعدادى از آنها را براى نصب در اتاقم خريدارى مى‌كنم چون دوست دارم در اتاق خودم به تنهايى عزادارى كنم."
بعضى از جوانان نيز با اين كه اعتقاد جدى به باورهاى رسمى و سنت‌هاى دينى ندارند؛ نمى‌توانند رسوب اين اعتقادات را در ذهن خود ناديده بگيرند. امير، ٣٠ ساله، در حالى كه كيسه حاوى وسايل تزيين يكى از هيئت‌هاى عزادارى را در دستش جا به جا مى‌كند اين طور توضيح مى‌دهد: "من خودم را انسانى بدون باورهاى مذهبى مى‌دانستم. اما هنگامى كه تنها فرزندم به سختى بيمار شد ناخودآگاه دست به دامن امام سوم شدم و از او خواستم پسرم را شفا دهد تا من هفت سال خريد پرچم يكى از هيئت‌هاى تهران را بر عهده بگيرم. تازه بعد از آن بود كه متوجه شدم اعتقادات مذهبى بخش جدا نشدنى از وجود مرا تشكيل مى‌دهد."
شايد پرداختن به اشكال ونمادها، و رواج آنچه جامعه‌شناسان از آن به عنوان مناسك‌گرايى ياد مى‌كنند، گونه‌هاى جديدى از رفتار مذهبى است كه با گذشت زمان تشديد مى‌شود.
برای نصب نرم افزار فلش اینجا را کلیک کنید
به صفحه فیسبوک جدیدآنلاین بپیوندید
آنجا كه مقدار ها نياز به مقدار داند
پرچم
روح انسان
پرچم شمه اي ازفدا شدن رقص ها در پرواز
چله اي كه دل رو به آسمان مي گيرد
و شكاف مي دهد با نوازشش شكوه زمان و مكان را
پرچم پرگرفتن تا ورا