انور خامه ای متفکر، مورخ و روزنامه نگاری است که با سیاست آغاز کرد اما در سیاست نماند، هرچند هنوز او را یک مرد سیاسی می شناسند. چه او را روزنامه نگار بشناسیم یا روشنفکر یا سیاستگر، خامه ای به عنوان شخصیتی پاک و بی آلایش شناخته شده که هیچگاه بین گفتار و کردارش فاصله نیفتاده است.

بی تردید او از صادق ترین شاهدان تاریخ سیاسی هفت دهه اخیر ایران است. او در سال ۱۲۹۵خورشیدی زاده شد، اما زندگی سیاسی اش در سالهای نیمۀ دهۀ دوم  قرن حاضر خورشیدی آغاز شد، زمانی که در دورۀ دانشجویی به گروه ۵۳ نفر پیوست. در مدرسه شاگرد دکتر تقی ارانی بود، در سیاست هم شاگرد او شد. به زندان افتاد و بعد از شش سال با برهم خوردن حکومت رضاشاه آزاد شد. سپس با دیگر همفکرانش حزب توده را بنیاد گذاشت اما چندی بعد این خود او بود که فکر انشعاب را درانداخت و سرانجام با تنی چند از همگنانش انشعاب را عملی کرد.

از جمله نادر کمونیست هایی بود که با طرز عمل استالینیستی کنار نیامد و گویا تنها کسی است از گروه ۵۳ نفر که زنده و حی و حاضر است و خود سندی است برای تاریخ هفتاد ساله اخیر ایران. از کمونیست های قدیمی که بعدها راه بازگشت در پیش گرفتند شاید تنها یکی به قامت او بتوان یافت که عنایت الله رضا، محقق و نویسنده، باشد. او نیز در اواخر دهۀ هشتاد زندگی به سر می برد.
از صاحب قلمان۵۳ نفر نیز یز انور خامه ای تنها کسی است که باقی است. بزرگ علوی و احسان طبری سالهاست به قول بیهقی "گذشته شده اند و بر اثر ایشان می بباید رفت".  در روزنامه نگاری نیز گویا قدیمی ترین روزنامه نگار زنده ایران باشد. چرا که از سال های بیست  تا کنون قلم زده است و همچنان می زند. یعنی چیزی حدود هفتاد سال از عمر نود و سه ساله و پربار خود. 
آثارش مانند "از انشعاب تا کودتا"، "اقتصاد بدون نفت" و "چهار چهره" که در آن از یادها و خاطرات خود با نیما و هدایت و عبدالحسین نوشین و ذبیح بهروز می گوید، نشان دهندۀ تنوع و گستردگی زمینۀ کار و نوشتن اوست.  اما روزنامه نگاری او به یقین امری جدی تر از پدید آوردن آثارش بوده است.

سالها در روزنامه مردم و مجله دنیا قلم زده، سردبیر روزنامه رهبر ارگان حزب توده بوده، پس از مدتی روزنامه "جهان ما" و "حجار" را منتشر کرده، پس از آن سال ها عضو و دبیر تحریری روزنامۀ اطلاعات بوده است. چندی سردبیری اطلاعات هفتگی را بر عهده داشته و در دهۀ ۵۰ مدتی در روزنامه آیندگان قلم زده است.

در این روزنامه حتا در سرویس اقتصادی کار می کرد، چرا که اقتصاد دان است و دکترای خود را در رشته اقتصاد از سویس دریافت کرده است. پس از انقلاب هم شاید او تنها کسی از میان قدیمی های نسل اول و بازماندگان دهۀ بیست باشد که قلم را رها نکرده و همچنان به حرفۀ خود ادامه داده است.

در بیشتر روزنامه ها و مجلات پس از انقلاب نوشته ها و گفتار او به صورت مصاحبه چاپ شده است.  در تمام سالهایی که محمد حیدری سردبیر مجله گزارش بود، خامه ای عضو تحریری موظف و مرتب آن مجله بود.  پس از استعفای حیدری از مجله گزارش انورخامه ای هم آن مجله را ترک کرد. از آن پس به صورت پراکنده در مطبوعات کشور و این اواخر بیشتر در ماهنامۀ بخارا قلم زده است.

روزنامه نگاری است که بازنشستگی نمی شناسد و با آنکه از سال های بعد از انقلاب در کرج ساکن شده و رفت و آمد به تهران برایش دشوار بوده است اما هیچگاه قلم برای او آسایش نگذاشته است.

 برای نصب نرم افزار فلش اینجا را کلیک کنيد.

 به صفحه فیسبوک جدیدآنلاین بپیوندید

ارسال مطلب