پیرو حرف دیگر دوستان مطالب شما کاملا زیبا و جامع بود.
شما در مطالب خود مکان هایی همچون آتشکده و قلعه گبرها را نام بردید که واقعا ممکن است بیشتر خوافیان هم ندانند که اینها در خواف هست.
با تشکر از زحماتتان.

از زحمتی که بابت این گزارش کشیدید تشکر می کنم. بی شک جمع آوری این اطلاعات وقت و زحمت زیادی را طلب می کرده که قابل تقدیر است.

لطفاً دقت فرمائيد که فايل هاي صوتي تان يا شمارش معکوس داشته باشد يا ازاول معلوم باشد که چقدر طول خواهد کشيد.

اطلاعات جامع و عکس‏های خوب. دیار خواف دیار غمگینی بنظرم آمد که مبادا به قول نویسنده "دیرینه‏هایش" در کتابهای تاریخ و جغرافیا باقی بماند و از بین برود. دست مریزاد. رضا- لندن

بنده اخیرا موفق شده ام از منطقه مورد گزارش بازدیدی داشته باشم. گزارش بالا واقعا نمی تواند احساسی که در دیدار حضوری به شخص دست می دهد را بیان کند. به عنوان مثال همین مسجد زوزن که چون نگینی در دل کویر می درخشد آن قدر با شکوه است که ساعت ها محو تماشایش می شوی و گذر زمان را فراموش می کنی. همین زوزن روزگاری بسیار بزرگ و با شکوه بوده است. بسیاری وزیران و امیران از آن برخاسته اند. بونصر مشکان و بوسهل زوزنی (که البته این یکی خیلی بزرگ نبوده است) از این دیارند. یا کتاب المصادر که از معروف ترین کتب تالیفی در زمینه مصدرهای عربی است و شرح معلقات سبع قاضی حسین بن احمد زوزنی در اقصی نقاط جهان عرب بسیار معروف است. با اندک جست و جو در گلستان سعدی هم نام ملک زوزن یاد آور شکوه و عظمت گذشته این منطقه است. یا در مورد موسیقی منطقه ، سخن از استاد عثمان به تنهایی نمی تواند بیان گر آن احساس لطیف موسیقایی باشد. شاید این جملات مرحوم مجتبی کاشانی (م.سالک) بهتر آن را تداعی کند (مربوط به سال 67 که خواف هنوز شهرستان نشده بود!!!) : خواف بخشى است در جنوب شرقى خراسان، در حاشیه کویر و در مرز ایران و افغانستان. خطه‏اى است خشک و بى‏آب با مردمى محروم و سازگار با خشم طبیعت. مردمى به صلابت کوه، به شکیبایى بید و به پاکى چشمه‏هاى کم آب خواف. و عثمان هنرمندى است ازین خطه که درد را مى‏شناسد و مى‏نوازد. درد را مى‏نوازد با دوتارش که تاریخ قرن‏ها را در تو زنده مى‏کند و تاختن‏ها را و تاراج‏ها را و مظلومیت‏ها را. اى خواف شگفت روزگارى دارى رنج و غم و درد بیشمارى دارى محروم و بدون غمگسارى اما عثمان و دوتار بى‏قرارى دارى حدود 60 سال دارد، موسیقى را سینه به سینه آموخته و مى‏گوید از زمانى که در کودکى دوتار را در دست دیگر نوازندگان آن دیده فکر مى‏کرده که مى‏تواند همانند آنان بنوازد و اینطور بوده است. او نغمه‏اش را هرگز نفروخته و آنرا وقف اهل دل نموده است. بزن عثمان که چاره(ى)اهل رازى به غم باید بسوزى تا بسازى بزن عثمان که از دل مى‏زنى تو مرا هم با دوتارت مى‏نوازى او درون عرفانى خود را با پنجه‏هاى کویرى خویش بر دوتار جارى مى‏کند و نغماتى بر مى‏آورد که گویى از عبور نسیم سبکبال صبحدم بر مخمل گلبرگ‏ها‏ى بهارى برآمده است و آنگاه که فریاد را مى‏نوازد مى‏پندارى آهى است که درد تاریخى مردمى رنجدیده را از سینه پر درد آنان بر مى‏آورد. بزن عثمان که از غم هر دو نالیم به نالیدن کنار هم ببالیم دوتار از تو دو بیتى از من زار بنالیم آى بنالیم آى بنالیم عثمان وقتى در خلوت دل مى‏نوازد و بى‏اختیار مى‏شود آنقدر ترا با خود بالا و پایین مى‏برد و به این سو و آنسو مى‏کشاند و مى‏تازد که مى‏پندارى سرتاسر کویر خواف را و همه کویرها را در نوردیده‏اى و وقتى دو تار را در اوج بر زمین مى‏نهد، مسافرى هستى که قافله سالارت در نیمه راه بر زمین گذارده است. تو مى‏خواهى بروى و او دیگر نمى‏رود و بدینسان است که باز مى‏خواهى عثمان را بار دیگر و در خلوتى دیگر ببینى و اگر اهل دل باشى عثمان را رها نمى‏کنى و عثمان نیز ترا و حتما دعایش مى‏کنى که خدایش طول عمر دهد و بر اهل دل ببخشاید.

باورم نمی شود این جور جایی با این همه زیبایی و به قول شما یادگاری های دیرین وجود دارد ومن هنوز ندیدمش . امیدوارم هر چه زودتر بتونم به این دیار سفری داشته باشم. یه گروهی در تهران هستند به اسم همسفران بعد از کلی پرس و جو فهمیدم که اون ها هم یک سفر به این شهر تاریخی داشتن و البته در گزارش سفرشون نوشته بودند سفر به قونیه ایران!

داستان «عقیل عقیل» نوشته «محمود دولت‌آبادی» در این شهر و پس از یک زلزله شروع می شود. به نظرم من خرگرد باید خورگرد به معنی مکانی که خورشید نگهبان یا پیرامون آن است، باشد. واژه گرد به معنی پیرامون و نگهبان در نام شهر دارابگرد نیز مشهود است. و خر(خور) در ابتدای خرانق (خورانق) ، روستایی قدیمی در نزدیکی یزد نیز دیده می شود.