آخرین ولیعهد قاجار
شهاب میرزایی
این کار سردارسپه که رئیس حکومت موقت هم بود بدین معنی بود که محمدحسن میرزا، ولیعهد و آخرین مدعی تخت و تاج قاجارها، باید قصر را ترک و آن را به رئیس حکومت موقت واگذار کند.
از روز دهم آبان در تهران و سراسر کشور به مدت سه روزتعطیل عمومی و جشن و سرور اعلام شد و شهر تهران چراغانی شد. عکس العمل احمد شاه، آخرین پاشاه قاجار که در پاریس بود، به تصمیم مجلس در خلع قاجاریه تنها ارسال یک پاراگراف بود به این مضمون که وی تصمیم مجلس را نمی پذیرد و هنوز هم خود را پادشاه ایران می داند.
پس از خلع احمدشاه و انقراض سلطنت قاجاریه، محمدحسن میرزا نیزمانند برادر خود، احمد شاه، در اروپا زیست و پس از فوت احمد شاه در پاریس اعلامیه ای انتشار داد و خود را پادشاه قانونی ایران خواند.
محمدحسن میرزا، که در ۱۲۷۷ شمسی دنیا آمده بود، بعد از وفات برادرغالبا در یکی از دهکده های مجاور لندن می زیست و با عایدی مختصری که به موجب وصیت برادرش به او می رسید و برخی مستمری های دیگر که به طور کمک و اعانه به او پرداخت می شد با تنگدستی گذران روزگار می کرد.
وى در اواخر عمر و پس از شهریور بیست و سقوط رضاشاه در صدد کسب اجازه بازگشت به ایران برآمد، اما توفیق نیافت و در سال ۱۳۲۱ در لندن در گذشت.
محمدحسن میرزا، به عنوان ولیعهد مدتی زمام امور را در تبریز در دست داشت. با بودن روس ها و اخلال آنها در کارها در تبریز، او با ناتوانی کارها را پیش می برد. در واقع بیشتر اوقات وی درتبریز به اتومبیل و موتور سواری، شکار و موضوع عکس شدن برای عکاس یا عکاسانش می گذشت.
خانم گلرنگ دانشگر مقدم دانشجوی رشته معماری دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران، در سال ۱۳۷۴ تعدادی شیشه های عکاسی شده متعلق به اواخر دوران قاجار را در اختیار دانشکده عکاسی گذاشت.
با تلاش های دکتر ستاری مشخص شد، شخصیتی که در اکثرعکس ها دیده می شود، محمدحسن میرزا است. شرح اتفاقات بعدی را دکترمحمد ستاری در مقدمه کتاب محمد حسن میرزا، آخرین ولیعهد قاجار که در سال ۱۳۸۷ توسط عکسخانه تهران چاپ شد، آورده است.
برای نصب نرم افزار فلش اینجا را کلیک کنید
در ضمن خدا را شکر که رضا شاه نسل این طایفه قاجار را از بیخ و بن کند و شرشان را برای همیشه از سر ایران کم کرد.
با تشكر