در ایران زبالهها یا در خاک دفن شده یا بیشتر در طبیعت، در مناطقی نزدیک شهرها، انبار میشوند تا بعد سوزانده شوند. همۀ این راه ها برای محیط زیست خطرناک است و باعث فرسایش خاک، آلودگی هوا، زشت کردن طبیعت و نامناسب شدن محیط طبیعی برای حیات وحش میشود.
هم اکنون شهروندان تهرانی، روزانه بیشتر از هفت هزار تن زباله تولید می کنند که هزینۀ سالانۀ جمع آوری آن برای شهرداری تهران، حدود ٥٠ میلیارد تومان است. این زباله مقادیر زیادی گاز گلخانه اي دي اكسيد كربن توليد مى کند و حجم زیادی شيرابه از آن خارج مي شود كه سبب آلودگی آب های زیر زمینی و خاك است.
همزمان افزایش جمعیت و ازدیاد تولید زباله باعث می شود محل های دفن زباله هر سال بیشتر گسترش یابد. اگر توليد زباله با همين روال ادامه یابد، مدت زيادی طول نخواهد كشيد كه اراضی اطراف شهرها پر از زباله شده و محلی برای دفن زباله باقی نخواهد ماند.
بازگشت به طبيعت در مورد بسياری از مواد موجود در زباله مدت ها طول می کشد و اين مواد سال ها باعث آلودگى و آسيب به محيط زيست مي شوند. شيشه و قوطي هاى فلزی و بويژه آلومينيومی صدها سال روی زمين باقی مي مانند. كيسه ها و ظروف پلاستيكی امروزه یکی از بزرگ ترين مشكلات زيست محيطي هستند.
پلاستيك غير قابل تجزيه است و كيسه های نايلونی حدود ٣٠٠ سال در محيط باقی می مانند. كيسه های پلاستيكی همراه باد همه جا پخش مي شوند و گاه سر از دريا در می آورند و بلعيده شدن آنها توسط آبزیان سبب مرگ آنها می شود.
چنانچه پلاستيك و نايلون موجود در زباله سوزانده شود، اسيد كلريدريك ايجاد می كند كه باعث آلودگی هوا می شود و به انسان و دیگر موجودات آسیب می زند.
در عین حال، انباشته شدن زباله در اطراف شهرها شرایط مساعدی براي رشد ميكروب ها و توليد و تكثير حشرات و جانوران موذی نظير موش ایجاد می کند. مگس كه ناقل انواع اسهال، حصبه، وبا و سل است و موش كه تكثير آن بستگی به ميزان زباله دارد و تيفوس و طاعون را اشاعه می دهد، در اثر انباشتگی زباله سلامت محيط انسانی را تهديد می كنند.
بعضی زباله های خانگی مثل انواع لامپ های مهتابی و جيوه ای و لوازم الكترونيكی به علت داشتن سرب و جيوه در تركيب خود خطرناكند. همچنين تعويض خانگی روغن موتور ماشين و جاری كردن آن در فاضلاب شهری به دليل وجود مواد سمی باعث آلودگی آب ها می شود. يك ليتر روغن موتور می تواند تا يك ميليون ليتر آب سالم را آلوده كند. در حالی كه اين روغن موتور قابل بازيافت و استفادۀ مجدد است و می توان آن را به تعويض روغنی ها تحويل داد تا برای تصفيه مجدد تحويل پالايشگاه دهند.
مدیریت زباله های شهری در هر جامعه ای از دغدغه های اصلی دولت به حساب می آید. سیاست هایی که دولت ها برای کاهش زباله در نظر می گیرند این سیاست ها شامل کاهش زباله در مبدأ، تفکیک از مبدأ و استفادۀ مجدد و بازیافت است.
متاسفانه به رغم سود اقتصادی زیاد بازیافت، به علت عدم آموزش و فرهنگ سازی مناسب و کافی در ایران، اغلب خانواده ها زباله هایشان را تفکیک نمی کنند.
گزارش مصور عليرضا واصفى و نازنين معتمدى در اين زمينه را که درگفتگو با چند کارشناس و عده اى از ساکنان تهران تهيه شده در بالاى اين صفحه مى بينيد.
برای نصب نرم افزار فلش اینجا را کلیک کنيد