از سراشیبی خیابان ولنجک که بالا رفتم نبش کوچه سیزدهم جمعیتی حدود شصت نفر را دیدم. طبق قراری که از هفته پیش در صفحه "رفتگران طبیعت تهران" در شبکه اجتماعی فیس بوک هماهنگ شده بود پاکسازی این هفته به "دره ولنجک" اختصاص داده شده بود.
حدود نه و نیم صبح به سمت دره ولنجک راه افتادیم و بعد از طی یک مسیر پر پیچ و خم به محل رسیدیم. بعد از جمع شدن همۀ اعضا، راهنمای گروه تهران توضیحاتی درباره برنامه ارائه داد. دستکش و کیسههای زباله پخش و چهل و یکمین برنامه پاکسازی تهران رسما شروع شد و داوطلبان در گروههای چند نفره مشغول جمعآوری زبالههای قسمتی از رودخانه شدند.
"کاظم نجاریون" که همه او را عمو کاظم صدا میزدند، این هفته در بین داوطلبان بود و پابهپای آنها زبالهها را جمع میکرد. او موسس گروه رفتگران طبیعت است؛ گروهی متشکل از داوطلبانی که پاکسازی طبیعت، فرهنگسازی پاکیزه بودن محیط و تولید زباله کمتر را هدف خود قرار دادهاند.
عمو کاظم برایم تعریف کرد که مدت ۲۵ سال در آلمان زندگی کرده و در آنجا با مسائل زیست محیطی آشنا شده است. سال گذشته در یکی از سفرهایش به "دریاچه چورت" در شمال ایران با انبوهی از زباله روبرو شد و همانجا چند عکسی با موبایل گرفت و پس از انتشار آن در صفحه شخصی خودش و استقبال از آن، تصمیم به ایجاد صفحه رفتگران طبیعت ایران در فیس بوک گرفت. گروه او به سرعت شکل گرفت و جمعه بعد از آن اولین برنامه پاکسازی با استقبال خیلی خوبی برگزار شد.
عمو کاظم که بعضی از روزها حدود ۱۶ساعت وقت خود را پای کامپیوتر و به مدیریت صفحههای رفتگران در سطح ایران میگذراند، میگوید بعد از شکلگیری گروه، از شهرهای دیگر عکسهایی میفرستادند و از ما تقاضا میکردند که برای پاکسازی به آنجا هم برویم که این برای ما امکانپذیر نبود. به همین علت تصمیم گرفتم که برای هر استان یک صفحه ایجاد کنم. آرام آرام در طی چند ماه اعضایی برای این گروهها پیدا کردیم و الان بعد از تلاش و زحمت بسیار در بعضی از استانها برنامههایی داریم که تعداد افراد شرکتکننده در آن از برنامههای تهران بیشتر است.
یکی از افراد که برای اولین بار در برنامه شرکت میکرد گفت: "اولین چیزی که در لحظه اول نظر من را جلب کرد گرمی و جو دوستانه حاکم بر گروه بود طوری که اصلا احساس غریبی و تازه وارد بودن به من دست نداد. هیچوقت فکر نمیکردم از جمعکردن زباله لذت ببرم".
پاکسازی طبیعت پیش از این نیز توسط گروههای مختلف کوهنوردی و دوستداران طبیعت انجام میشده اما بازتاب آن گسترده نبوده است. به نظر میرسد آنچه که بیش از همه باعث موفقیت کاظم نجاریون شده، اطلاعرسانی از طریق پیامک و همچنین شبکه اجتماعی فیس بوک بوده است. او میگوید تا به امروز نزدیک به ۵۰ هزار نفر عضو در شبکه اجتماعی فیس بوک تهران و شهرستانها داریم و حدود 5 هزار نفر هم به صورت متناوب در برنامههای پاکسازی هفتگی در سطح ایران شرکت دارند. این در حالی است که به گفته او تا چند ماه پیش سازمانهای دولتی با او همکاری نداشتند و تنها مدت کوتاهی است که در بعضی از استانها حمایت شهرداری و سازمانهای حفاظت از محیط زیست را شاهد بوده است.
ساعت یازده و نیم را نشان میدهد. افراد که بیشتر جوانان هستند، کم کم به نفس نفس افتادهاند و حدود بیست تا سی کیسه زباله بزرگ را به همراه خود پایین آوردند. به خاطر دور بودن از محل سطل زباله، بعضی مجبور میشوند که کیسهها را با ماشین خود به پایین منتقل کنند. چند نفری که برای کوهنوردی به این منطقه آمده بودند با موبایلهای خود از گروه عکس میگیرند و از کار آنها تشکر میکنند.
شادی و رضایت از پاکسازی در چهره تمامی اعضا مشخص است. طبق روال هر هفته دور هم جمع میشوند و شعار خودشان را با هم سر میدهند و دست جمعی عکس یادگاری میگیرند تا هفته بعد و پاکسازی منطقه آلودهای دیگر:
آشغال کمتر، زندگی بهتر
ما دیگه اشغال نمیریزیم
در گزارش تصویری این صفحه همراه با گروه رفتگران طبیعت تهران به محل پاکسازی ولنجک رفتهایم تا از نزدیک در جریان فعالیتهای آنها قرار بگیریم.
___________
جدیدآنلاین: پيوند تارنمای رفتگران طبیعت ایران در ستون "از سايت ها ديگر"، در سمت چپ صفحه است. اطلاعات لازم را می توانيد در آنجا پيدا کنيد.