دیدار با یک زن پارچه باف
پژوهشگران عمر سنت ریسندگی و بافندگی در ایران را بین ٥٠٠٠ تا ٧٠٠٠ سال تعیین کرده اند. اگر چه وسایل اولیه تولید پارچه در ایران در طول تاریخ متحول و پیچیده شده است، شیوه پارچه بافی سنتی با دستگاه های اولیه حتی پس از مکانیزه شدن این صنعت در اروپای سده ١٨، تا نیمه اول قرن بیستم در ایران ادامه یافت.
پس از تولید صنعتی پارچه و ایجاد کارخانه های نساجی ، پارچه بافان سنتی کشور کم کم از صحنه تولید خارج شدند و دستگاه های آنها قابلیت رقابت در بازار را از دست داد.
تولید خانگی پارچه های دست باف از دیرباز از هنرهای ویژه مردم یزد بوده است که از بین آنها ترمه بافی و زری دوزی همچنان زبانزد است.
گفته می شود که صدای دستگاه های پارچه بافی سنتی تا گذشته ای نه چندان دور از بیشتر خانه های یزد به گوش می رسیده و مردم این شهر کویری پارچه بافی را نسل به نسل به جوانان و بویژه دختران خود می آموخته اند.
زرتشتی های ایران نیز که از صدها سال پیش در یزد سکنی گزیده اند در این کار هنری-صنعتی شرکت فعال داشته اند. آنها تولید خانگی پوشاک رنگین و متفاوت خود را در طول تاریخ پر فراز و نشیب خود حفظ کرده اند.
با پیشرفت صنعت پارچه بافی و سرعت زیاد تولید، بافندگان یزدی که در گذشته پوشاک مورد نیاز مردم را تهیه می کرده اند، توان رقابت را از دست دادند. به همین دلیل است که بافندگان پارچه های دست باف که امروزه تنها مقدار کمی پارچه برای ارائه به بازار صنایع دستی و گردشگران تولید می کنند، به درآمدی نا چیز برای کاری پر زحمت بسنده می کنند.
گزارش حاضر حاصل دیدار از "کارگاه سنتی پارچه بافی" یک زن زرتشتی در کوچه های قدیمی شهریزد است که به توصیف شیوه تولید، زندگی و فلسفه کاری اش می پردازد.