لباس پوشيدن آدم ها همه جاى دنيا به نوعى معرف طرز تفكر آنهاست اما وقتى پاى ايدئولوژى و قانونگزارى به اين عرصه كشيده مى شود هر پيچش و چرخشى در انتخاب لباس از محدوده سليقه و تشخص فردى فراتر مى رود و تعبيرهاى اخلاقى، اجتماعى و سياسى پيدا مى كند.

لباس پوشيدن و آرايش هيپى ها در سال هاى دهه شصت شاخص اعتراضى بود که در آمريکا به جنگ ويتنام شکل گرفت و بعدا در سراسر دنيا به پوشش متداول جوانانى که به چيزى معترض بودند تبديل شد.

چينى ها در سال هاى حکومت مائو مجبور به پوشيدن لباس هائى شدند که در ايران هم به لباس مائوئى معروف شد. پوشيدن اين طرح خاص لباس اگر در چين از سر اجبار بود در جاهاى ديگر دنيا، حداقل در اکثر موارد، نشانه اى از يک تمايل سياسى به تفکر چپ بود.

در ايران هم پس از مشروطه شیوه پوشیدن لباس ملی مطرح شد و در زمان رضا شاه برداشتن حجاب و دستار و گذاشتن کلاه پهلوی به سیاست دولت بدل شد.  از زمان استقرار حکومت اسلامى هم نحوه پوشش شهروندان، بخصوص زن ها، از مشغوليت هاى ذهنى و در عين حال دست و پاگير دولت ها بوده است.

در بسيارى از جوامع اسلامى  در تعبير و تفسیر آیات قرآن و روايت هایی که در مورد  نشان دادن مو و یا دست و صورت و بدن زن ها نقل شده  اختلاف نظر وجود دارد.  و حتی در جاهایی هم که قوانینی وضع شده،  اجرای این قوانین موضعی و بسته به سليقه مجريان است.

قوانين معطوف به پوشش مردها در اين جوامع معمولا فقط به قصد نشان دادن نوعى عدالت در مصاديق قانون است اما نه قانونگزار و نه مجريان قانون اين بخش از داستان را چندان جدى نمى گيرند.

از آن سو هم زن هائى که مبانى اين قوانين پوششى را بعضى از ديد مذهبى، بعضى از منظر سياسى و از همه بيشتر از ديد زيباشناختى قابل قبول نمى دانند به اشکال مختلفى از زير بار آن شانه خالى مى کنند.

اما براى کسانى که چادر و لباس و مانتوهاى تصويب شده اسلامى را نه در مخالفت سياسى يا مذهبى بلکه دلزده از بى رنگى و بى تنوعى آنها نمى پسندند پيدا کردن مد و پوششى که هم نشان از ذوق و سليقه شخصى آنها داشته باشد و هم اسباب درگيرى با مأمورين نشود چالشى است که طراحان زيادى را به کار کشانده است.

پريچهر رحيمى، که فارغ التحصيل رشته طراحى صحنه است و در دانشکده سينما و تئاتر دانشگاه هنر  'تاريخ لباس و طراحى لباس' تدريس مى کند سال ها در زمينه پوشش هاى قديم ايرانى ها پژوهش کرده و مجموعه اى از يافته هاى خودش را به صورت تنديس هائى با پوشش هاى ايرانى در ادوار مختلف فراهم کرده است.

نازنين معتمدى و عليرضا واصفى در دو گزارش مصور که در اين صفحه مى بينيد با خانم رحيمى در باره  يافته ها و ساخته هاى او گفتگو کرده اند.

 به صفحه فیسبوک جدیدآنلاین بپیوندید

ارسال مطلب