هر کس دیگری هم جز من وقتی تازه وارد افغانستان شود و مدتی اینجا زندگی کند، می‌فهمد که چه‌قدر اینجا زنها محدود و تحت فشارند و از کم‌ترین حقوق اجتماعی به سختی برخوردارند.

در آغاز وضعیت ناراحت‌کننده است. شاید هم دلت بسوزد وقتی می‌بینی در گرمای تابستان سر و روی خود را با چادر و روبند مشکی بسته‌اند، اما بعد از مدتی زندگی می‌بینی که زندگی با این شرایط چندان هم سخت نیست؛ قصۀ عادت است.

سخت‌گیری‌های دورۀ طالبان زن‌ها را منزوی‌تر و مردهایشان  را هم به این امر متوقع‌تر از آن کرده که به راحتی بتوانند وارد بازار کار و فعالیت اجتماعی شوند. کم کم تو هم عادت می‌کنی و حتا بعضی وقت‌ها از این که کارت در بیرون از خانه است و باید همه‌اش بیرون بروی، از همسایه‌ها خجالت می‌کشی و شاید هم روزی فکر کنی که آدم بدی هستی. به خانم‌هایی که فعالیت بیرون از خانه دارند، کمتر اعتماد می‌کنی و عینک بدبینی  نسبت به این دسته افراد را به چشم  می‌زنی.

در یک جامعۀ سنتی زن خوب بودن، یعنی زن خانه‌دار؛ همان برداشت سنتی‌اش! آن عده از خانم‌های افغانستانی هم که  بعد از یک نسل مهاجرت، و اندوختن تجربه  به جمع مردان و مشارکت با آنها در فعالیت‌های بیرون از خانه پیوسته‌اند، اکثراً به آرایشگری و خیاطی و بافندگی و دیگر شغل‌های، به اصطلاح، زنانه می‌پردازند و یا برخی مشاغل اداری در دانشگاه یا بیمارستان و مدارس. و برای حفظ کارشان هم باید شرایط بسیار و خط و نشان‌های اطرافیان را بپذیرند.

وقتی در هرات نام اتحادیۀ زنان تجارت‌پیشه و اتحادیۀ تهمینه را شنیدم، آن هم  در جامعه‌ای که دخترها به شوهران‌شان فروخته می‌شوند، با زن‌ها مثل وسایل خانه رفتار می‌شود، خانم‌ها فقط سالی یک بار - آن هم چهارشنبۀ اول سال – می‌روند پارک، جایی که بیشترین آمار خودسوزی زنان را در افغانستان دارد، شنیدن کلمۀ زن تاجر  واقعاً برای من  جالب و تعجب‌آور بود. شاید هم باورنکردنی! به همین خاطر در اولین فرصت برای تهیۀ گزارش سراغ اتحادیۀ تهمینه رفتم.

بیشتر این اتحادیه‌ها مربوط به اتاق‌های تجارت است. آقای خلیل احمد یارمل، مدیر عامل اتاق‌های تجارت، می‌گوید اطاق‌های تجارت از سال ۱۳۸۷ تا کنون یازده انجمن و اتحادیۀ مربوط به زنان تجارت‌پیشه را که به صورت پراکنده فعالیت می‌کردند، منسجم کرده و اساسنامه، معاون و منشی تعیین کرده‌است. اتحادیه چند بخش داشت که بیش از ۱۳۰۰ تن زن را که قبلاً پراکنده کار می‌کردند، دور هم آورده‌است.

این آمار را که شنیدم، به خودم گفتم این تعداد خانم اینجا دارند تجارت می‌کنند؛ آن هم در سطح بین‌المللی! چه‌قدر هم پرشور و فعال، اما زیرکانه و بی‌سروصدا.

آقای یارمَل توضیح می‌دهد که محصولات بخش‌های مهم اتحادیه – مثل انجمن توانمندسازی زنان، انجمن تولیدی و آموزشگاه گل‌سازی، اتحادیۀ آرایشگران، انجمن خیاطی، شرکت تولیدی بانو، اتحادیۀ پیله و ابریشم که بهترین تولیدات ابریشمی مثل بلوز، کراوات، لباس، کیف و کفش ابریشمی تولید می‌کنند – در  نمایشگاه‌های داخلی و خارجی به معرض دید قرارداده می‌شود و به کشورهای خارجی صادر می‌شود. خوب اینها همه دست‌آورد همان روحیۀ فعال زنان افغانستان است که آرامش نسبی کشور را غنیمت شمرده و برای گذران زندگی و تحقق آرزوهای فرزندانشان که خود در بهترین سال‌های جوانی‌شان از آن محروم بودند، می‌کوشند.

در گزارش مصور این صفحه به اتحادیۀ تهمینه در هرات سر می‌زنیم.

 برای نصب نرم افزار فلش اینجا را کلیک کنید.

 به صفحه فیسبوک جدیدآنلاین بپیوندید

ارسال مطلب