بهمن کورونی
کشور ترکیه به دلیل همسایگى با ایران میزبان پناه جویان ایرانی زیادی است، که در اولین گام پس از ترک ایران باید خود را به کمیسیاریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد (UNHCR) معرفی کنند. اکثر این افراد در صورت پذیرشِ درخواستِ پناهندگی شان، به کشور دیگرى منتقل خواهند شد.
جلال که یکی از همین پناهندگان است، دلیل اصلی فرار خود از ایران را مهاجرت به غرب و ادامه تحصیل می داند. او برای رسیدن به هدفش، راه ارزان تر و کم خطرتر پناهندگی در ترکیه را به جاى در خواست پناهندگی در کشورهای اروپایی برگزیده است.
بسیارى از پناهجویان مرد از سربازى گریخته اند اما مشکلات اقتصادی و محدودیت های اجتماعی و مذهبى دلائل آشکار و پنهان دیگرى هستند که عده ای را به گریختن از وطن شان وادار مى کند.
معمولا برای یک پناهجو در ترکیه پس از ثبت نام در کمیسیاری عالی پناهندگان سازمان ملل، تاریخ مصاحبه ای در نظر گرفته می شود که از دلایل پناهندگی خود دفاع کند. کسانی که از نظر این کمیسیاریا دلایل موجهى براى پناهندگى داشته باشند، به یکی از کشورهای پناهنده پذیر(آمریکا، کانادا، استرالیا و سوئد) اعزام مى شوند.
مطابق کنوانسیون ۱۹۵۱ ژنو پناهنده کسی است که خارج از وطن خود باشد و به خاطر ترس موجه از مورد ظلم واقع شدن به دلیل نژاد، دین، ملیت، عقاید سیاسی و یا عضویت در یک گروه خاص اجتماعی قادر و یا مایل به دریافت حمایت و مراجعت به کشور خود نباشد.
ماهرخ، زن ۳۸ ساله ای که با فرزندش به ترکیه فرار کرده، می گوید: "درخواست پناهندگی شامل موارد خاصی است. اما به خاطر دروغ های بسیاری که از سوی پناهجویان گفته می شود، تشخیص درست و غلط بودن بسیاری از پرونده ها برای UNHCR سخت شده است. به همین خاطر ایرانی های زیادی در ترکیه بلاتکلیف به سر مى برند."
بر اساس اعلام دفتر کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد در ترکیه تعداد مراجعه کنندگان به این کمیساریا در سال ۲۰۰۸ نسبت به دوران مشابه آن در سال ۲۰۰۷ تقریبا دو برابر شده است. در شش ماه اولیه سال ۲۰۰۷ کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد تقاضای ۳۰۱۱ نفر را بررسی کرده و برای همین مدت در سال ۲۰۰۸ شمار تقاضاکنندگان ۴۷۵۴ بوده است.
به گفته مقامات کمیساریا در حال حاضر مدت انتظار پناهجویان به طور میانگین از زمان ثبت نام تا مصاحبه ۹ ماه است که معمولا جواب آن یک ماه بعد از مصاحبه به پناهجویان داده مى شود. اما بعضی اوقات، بسته به تعداد متقاضيان، مدت انتظاربرای مصاحبه ممکن است طولانی تر بشود.
پناهجویان تنها حق اقامت در شهرهایی را دارند که پلیس ترکیه تعیین می کند. در حال حاضر تقریبا ۳۰ شهر در ترکیه پناهنده نشین است از جمله، آدانا، آفیون، کاراحصار، آقری، آکسارای، آماسیا، قونیه، وان و یزگات.
بسیاری از پناهجویانی که در ترکیه به سر می برند از نظر مالی در وضعیت چندان مناسبی قرار ندارند، و در شرایط سختی زندگی می کنند و با توجه به مدت زمان طولانی انتظار برای دریافت پاسخ ، عده ای در میانه راه پشیمان شده و باز می گردند.
عده ای نیز هستند که دلیل دیگری برای بازگشت در میانه راه دارند، آرش پناهجویی بهایی است که خانواده اش در سوئد به سر می برند و از بخت بالایی براى پذیرش پناهندگی اش بر خوردار است، اما با این وجود شب های آبادان و دور همنشینی با دوستانش را به مهاجرت ترجیح داده و عزم بازگشت دارد .
در گزارش مصور این صفحه سیامک، پناهجوی ایرانی که در انتظار رسیدگی به درخواست پناهندگی خود در ترکیه است، از زندگی خود و دوستانش تعریف می کند.
man yeki az hamin ashkhasi hastam ke dar keshvare torkie be sar mibaram. bazi az etelaate shoma eshtebahe. man alan too kayseri hastam ham kar hast ham pool. taze keraye khooneha ham kheili kamtar az iran hast. faghat poole gaz ziad miad. man hata age ham ghabool nasham iran barnemigardam.
آقای کرونی از اینکه اطلاعات رسانی کردید و درد و مشکلات پناهجویان را به این زیبایی به تصویر کشید از شما تشکر میکنیم. و این مشکلات برای اشخاصی که با خانواده پناهجو شدند خیلی درد آورتر و سخت تر است . امیدوار هستیم روزی همه ما در ایرانی آزاد و آبا د در کنار هم در شادی و آرامش باشیم