آخرین مطالب
افسون دو چرخ
۲۲ اگوست ۲۰۱۲ - ۱ شهریور ۱۳۹۱
از روزی که "کارل فن درایس" (Karl von Drais) آلمانی با یک میله چوبی دو چرخ آهنی را به هم وصل کرد و با اتصال تکه چوب دیگری بر چرخ جلویی برای آن فرمانی تعبیه کرد نزدیک به دویست سال می‌گذرد. تا آن زمان انسان برای حمل و نقل از گاری‌های چرخ‌دار و معمولا چهارچرخه استفاده می‌کرد. ولی درایس موفق شد یک وسیله نقلیه با دو چرخ اختراع کند و با سوار شدن بر این "مادر" دوچرخه‌ها که هنوز نه زین داشت، نه رکاب و نه زنجیر، با کشیدن پاهایش روی زمین در سرازیری‌ها- به جای ترمز- با سرعتی قابل توجه حرکت کند. شاید به دلیل همین داشتن دوچرخ -یادآور دوپای انسان- بود که در بدو پیدایش به این وسیله نقلیه به زبان لاتین نام "ولوسیپد" دادند که ترجمه تحت لفظی آن "تند پا"ست.
۱۸۱۷: دوچرخه با بدنه چوبی و فاقد پدال و
زنجیر که با کشیدن پا حرکت می کرد
بعد از اختراع و گسترش اتومبیل که سفرهای دور و دراز را آسان‌تر و سریع‌تر ازعرق ریختن و پازدن با دوچرخه کرد، دوچرخه کم کم مورد بی‌مهری قرار گرفت.
با این وجود حتا در اروپا در بسیاری از خانه‌ها دوچرخه مونس راههای کوتاه و اوقات فراغت مردم باقی ماند. در پاره‌ای از کشورها مثل هلند و دانمارک دوچرخه همچنان در مقابل اتومبیل‌های کوچک و بزرگ خودنمایی کرده و می‌کند. در کشورهای آسیایی مثل چین و هند و نیز که دوچرخه نقش مهمی داشت حتا با افزایش خودروها دوچرخه در میان مردم کم‌درآمد همچنان وسیله‌ای برای حمل و نقل شخصی بوده و هست.
از چند دهه پیش، و از زمانی که حفظ محیط‌زیست از آلودگی هوا مطرح و نیز گسترش چاقی و بی‌حرکتی در میان شهروندان در کشورهای صنعتی مهم شد، نهادهای مردمی و احزاب و حکومت‌ها بار دیگر شهروندان را به استفاده هر چه بیشتر از دوچرخه تشویق کرده وبرای آن تسهیلات ویژه تدارک می‌بینند.
۱۸۱۹: دوچرخه با زین کوتاه و بدون پدال
اجاره دوچرخه ارزان و خط‌کشی خیابان و دادن جای ویژه به دوچرخه‌سواران نیز از همین تلاشهاست که در سال‌های اخیر در فرانسه و انگلستان واسپانیا رواج یافته. با این حال گروهی هم به دلیل تصادف‌های فراوان و کشته‌شدن دوچرخه‌سواران از این ورزش سالم و وسیله نقلیه شخصی پرهیز می‌کنند.
یکی از آخرین تدابیر برای تشویق دوچرخه‌سواران در اروپا افتتاح "بزرگراه C۹۹" ویژه دوچرخه به طول ۱۵ کیلومتر در شهر کپنهاگ دانمارک است. این بزرگراه که امکان سفر با دوچرخه از مرکز شهر تا محله‌ای در حومه شهر به نام "آلبرتزلوند- Albertslund" را در ۴۵ دقیقه و بدون ترافیک امکان پذیر کرده، در نزدیکی پارک تفریحی "تیولی- Tivoli" با پهنای سه متر شروع می‌شود و بعد از مسافتی به یک راه دو باندی سرسبز تبدیل و به آلبرتزلوند ختم می‌شود.
در تمام طول این مسافت هیچ ماشین یا وسیله نقلیه موتوری دیده نمی‌شود. در همه مسیر این راه دوچرخه کوشش شده، همچنان که در بزرگراه‌های مخصوص اتومبیل مرسوم است، تا حد امکان با تدابیر فنی از چراغ خطر و چهارراه و سه‌راه پرهیز شده تا حرکت با دوچرخه در عین آرامش دوچرخه‌سوار سریع‌تر شود. همچنین با ایجاد پل‌های هوایی کوچک یا با راههای زیرزمینی، عبور از چهارراه‌ها برای دوچرخه‌سواران بدون ترمز ممکن شود. اگر هم در طول راه چراغ خطری باشد، با تابلوهای راهنمایی کوچکی به دوچرخه سوار نشان داده می‌شود چه مدت دیگر چراغ سبز یا سرخ است تا او بتواند با کم یا زیاد کردن سرعت خود بدون ترمز از آن عبور کند. با این تدابیر شهرداری کپنهاگ می‌کوشد هم بر شوق دوچرخه‌سواری در شهروندان بیفزاید و هم سفر با دوچرخه بتواند از نظر زمان با قطارهای شهری و وسایل نقلیه عمومی دیگر رقابت کند.
۱۸۶۵: دوچرخه با زین و پدال
برای مسئولین شهری کپنهاگ که برای ساختن این مسیر مخصوص دوچرخه تا بحال ۳.۳ میلیون یورو هزینه کرده‌اند یک واقعیت مهم دیگر هم وجود دارد که آن را هم به سود کشور و هم به سود مسافر می‌دانند: استفاده از دوچرخه به سلامتی شهروندان کمک می‌کند و از هزینه‌های درمان و در نتیجه از هزینه‌های بیمه‌های اجتماعی در این شهر می‌کاهد. پزشکان می‌گویند که استفاده از دوچرخه حتا در هوای پر از گازهای سمی شهرهای بزرگ به گردش خون و سلامت قلب انسان کمک می‌کند و از بیماری‌هایی مانند سکته جلوگیری می‌کند. گفته شده که در کشورهای اروپای غربی هر کیلومتر دوچرخه‌سواری در حدود نود سِنت از هزینه‌های درمان می‌کاهد. شاید برای همین است که شهرداری کپنهاگ در نظر دارد ۲۵ بزرگراه مشابه دیگر و مجموعاً به طول سیصد کیلومتر برای دوچرخه‌سوران در اطراف آن شهر بسازد تا شهروندان هر چه بیشتر به استفاده از دوچرخه راغب و تشویق شوند.
کپنهاگ را براستی می‌توان شهر دوچرخه نامید. در این شهر تقریبا تمام مردم دوچرخه‌سواری می‌کنند و روزانه چیزی حدود ۱.۳میلیون کیلومتر مسیر با دو چرخه در این شهر پیموده می‌شود. در حال حاضر ۳۵% مردم کپنهاگ برای رفتن به محل کار یا دانشگاه از دوچرخه استفاده می‌کنند و بسیاری از آنها معتقدند با استفاده از مسیر دوچرخه زودتر از قطار و اتوبوس که معمولا در ترافیک می‌مانند، به محل کار خود می‌رسند. علاوه بر آن هزینه استفاده از دوچرخه بسیار کمتر از وسایل نقلیه دیگر و ضرر آن به محیط‌زیست هم بسیارناچیز است.
شاید با این تدابیر و آگاهی هر چه بیشتر شهروندان از فواید دو چرخه‌سواری و با افزوده‌شدن طرفداران محیط زیست ساختن بزرگراه‌های دوچرخه‌سواری در همه شهرهای اروپا و دیگر شهرهای بزرگ جهان به امری معمول در کنار خیابان‌های مخصوص اتومبیل تبدیل شود و انسان روزی دوباره به دوران پیش از ماشین باز گردد، چهار چرخ را کنار بگذارد و به دوچرخ بسنده کند و تا جایی که برای سلامتی خودش مفید می‌داند انرژی بدن خود را برای سلامتی و نیز رسیدن به مقصد با پازدن با دوچرخه مصرف کند.
به صفحه فیسبوک جدیدآنلاین بپیوندیدارسال مطلب
- یک کاربر، 2012/08/23
سلام مطالب زیبایی در مورد دوچرخه بود. تشکر