شايد شما هم  در سايت يوتوب فيلم هائی را که با تلفن همراه از جريان درگيری پليس لس آنجلس با يک دانشجوی ايرانی دانشگاه کاليفرنيا گرفته شده  ديده باشيد. اين فيلم ٦ دقيقه ای با کيفيت پائين که دانشجوئی با دوربين تلفن همراهش گرفته، لحظات نفس گيری را نشان می دهد  که آن روز بر مصطفی طباطبائی نژاد ، دانشجوی ايرانی، گذشته بود.

نه لحظه پر حادثه ای در اين فيلم وجود داشت، نه اوج و حضيضی و نه حتا تصوير نزديکی از خشونت مأموران پليس. اما فيلم تکان دهنده بود و خيلی زود به عنوان سند خشونت غير موجه پليس آمريکا دست به دست شد. و به فاصله کوتاهی رسانه ها و سايت های مختلف هم اطلاعات و نظرات مختلف و تازه ای به صورت فيلم، صدا، عکس و نوشته  درباره اين حادثه منتشرکردند. انتشار وسيع و سريع اين خبر به برکت اينترنت و چندرسانه ای multimedia يا  شدن کار اطلاع رسانی بود.   

می گويند در تاريخ تمدن انسانی چند انقلاب از اهميت تعيين کننده ای برخوردار بوده است. پيدايش زبان در حدود شصت هزار سال پيش .  ابداع خط در پنج هزار سال قبل؛  شروع صنعت چاپ نزديک به ششصد سال پيش؛ و انقلاب الکترونيکی در قرن بيستم. اينترنت اما ترکيب همه اين انقلابها ست.

امروز به تخمين در حدود بيست و پنج ميليارد صفحه اطلاعات در بيش از صد مليون پايگاه يا سايت  اينترنتی ذخيره است و هر روز صدها هزار صفحه به آن افزوده می شود. گفته می شود که ظرف چند سال آينده حجم اين اطلاعات به دويست ميليارد صفحه خواهد رسيد و نگرانی هائی وجود دارد که زيرساخت های لازم برای ضبط و جابجائی اين حجم از اطلاعات به موقع آماده نشود.

بخش بزرگی از اين صفحات را وبلاگ ها پر کرده اند که به يک تخمين در حال حاضر تعدادشان نزديک به شصت مليون است. مهم ترين خاصيت اين نوع سايت ها اين است که برای نخستين بار خبرگزار و خبرگير را هم ارز يکديگر قرار می دهند و ديگر يکی شنونده و ناظر منفعل ديگری نيست. بعلاوه اينکه همه می توانند همه  ابزار بيان (نوشته، صدا، عکس، فيلم...) را به کار بگيرند و اخبار و اطلاعاتشان را به شکل چند رسانه ای توليد و منتشر کنند.

اين شکل تازه خبررسانی و خبرگيری اما شکل های سنتی تر رسانه ها را سخت نگران کرده است، هم  رسانه های مکتوب و هم شبکه های راديوئی و تلويزيونی.  

برای بسياری از کاربران اينترنت، که می توانند در هر زمانی در طول روز زبده مطالب دلخواهشان را در صفحات اينترنت پيدا کنند و صحت و سقم يا حتی روايت به کلی متناقضی از يک خبر را در سايت های بديل جستجو کنند، ديگر خريدن روزنامه يا ديدن خبر يک شبکه ی تلويزيونی با انبوه آگهی های وقت گيرش چندان جذابيتی ندارد.

همه نشانه ها حاکی از آن است که مطبوعات به شکلی که تا امروز متداول بوده قابليت دوام ندارد اما اين نظر مطلقا به معنای مرگ مطبوعات يا رسانه های ديگر ارتباط جمعی نيست. تنها صحبت از تبديل شکل ارائه آنها و تغيير روابط قدرت در خبررسانی است.

اگر زمانی نه چندان دور گزارشگران بنگاه های خبری و شبکه های بزرگ راديو تلويزيونی منابع اصلی خبر بودند امروز حتی شبکه ای به گستردگی سی ان ان و برای پوشش دادن اخبار انتخابات ميان دوره ای آمريکا در کنار خبرنگارانی که به مناطق مختلف اعزام کرده به جمع بزرگی از وبلاگ نويس ها نيز متکی است.

اين نحوه  خبررسانی  همگانی اما عليرغم جلوه های بديعی از مردم سالاری که  به نمايش گذاشته و تغييری که در معنای روايت مستند به وجود آورده با دو مشکل مهم رو به روست.

نخست اين که غير حرفه ای بودنِ بخش عمده مطالب و پراکندگی آنها کار جستجو و دستيابی به اطلاعات صحيح را برای کاربر معمولی بسيار مشکل کرده و ديگر آن که به خاطر زيانی که متوجه منابع مالی رسانه های بزرگ و مالکين آنها شده نيروی عظيم مالی و حقوقی بسياری از اين شرکت ها بر عليه آن بسيج شده است.

بسياری بر اين باورند که در چهار پنج سال آينده بسياری از اين ابهام ها در مورد عملکرد اينترنت روشن خواهد شد اما يک نکته از هم اکنون روشن است: دوام و موفقيت سايت های اينترنتی و تأثيرگذاری آنها موکول به کيفيت ارائه و تازگی و تنوع حرف آنهاست. 

 برای رسيدن به اين هدف بايد همچنان که در نمونه های بالا می توان ديد ترکيبی از دانش حرفه ای روزنامه نگاران را همراه با فنآوری تازه اينترنت به شکلی ارائه داد که محصول چند رسانه ای که به دست می آيد هم در خبررسانی دقيق باشد و هم به جلوه های شخصی و دو سويه ارتباطی که خاص اين رسانه تازه هستند اعتبار لازم را بدهد.  

اميد سايت جديد آنلاين اين است که به رواج ساختار چند رسانه ای و ايجاد پيوندی دو سويه ميان گزارشگران ومخاطبان رسانه ها ی فارسی زبان کمک کند.

 به صفحه فیسبوک جدیدآنلاین بپیوندید

ارسال مطلب