شاید در جوامع دیگر دیدن زن پشت فرمان ماشین خیلی شگفتانگیز نباشد. اما در شهرستانهای تاجیکستان رانندگی زنان هنوز یک امر نادر است. البته، در زمان شوروی هم زنان راننده داشتیم، اما بیشترشان در شهرهای بزرگ بودند. در تصور غالب مردم روستاها و شهرستانها رانندگی همچنان در انحصار مردان است و زنان را با آن نباید میانهای باشد.
در یک چنین محیطی دیدن زن سالمندی که ۳۰ سال عمرش را پشت فرمان ماشین سپری کرده، حیرتآور است. "سارا قادروا" از ناحیۀ واسع در جنوب تاجیکستان، نه تنها راننده است، بلکه تاکسی هم میراند و همهروزه باعث شگفتی مسافرانش میشود و شاید روزانه مجبور باشد داستان زندگیاش را بارها و بارها برای مسافران کنجکاوش تعریف کند.
خانم سارا، زمانی که دانشجوی رشتۀ اقتصاد روستا بود، همزمان رانندگی را هم فرا گرفت. پس از ختم دانشگاه در کلخوز یا مزارع اشتراکی روستا کار میکرد و از بس کارش خوب بود، مقامات یک خودرو شخصی به او هدیه دادند. وقتی که شوروی از هم پاشید، و همین طور مزارع کشاورزی و اقتصاد روستا، خانم سارا تصمیم گرفت کار مزرعه را کنار بگذارد و با ماشینش مسافران را جابجا کند و درآمد بیشتری داشته باشد. اکنون او روزانه ۷۰ سامانی، معادل ۱۵ دلار آمریکایی، درآمد دارد و اگر در مزرعۀ روستایش مانده بود، شاید در ماه همین قدر دستمزد میداشت.
سارا به توجه بیش از حد مسافران و راهگذرها عادت کردهاست، اما مردم هنوز با حضور یک رانندۀ زن خو نگرفتهاند و همیشه حیرتزده به او خیره میشوند. نتیجۀ این تعجب، نوعی شیفتگی و علاقۀ مسافران به اوست. همه دوست دارند مسافرت در ماشین با یک رانندۀ زن را تجربه کنند و شاهد مهارتش باشند و ببینند رانندگی سارا با رانندگی همپیشگان مردش تفاوتی دارد یا نه.
رانندگان مرد هم هرگز با خانم سارا چشم و همچشمی ندارند و از این که شمار مشتریان او بیشتر است، آزرده نیستند. همین که خودرو خانم سارا دچار مشکلی میشود، به کمکش میشتابند و ماشین را سر راه تعمیر میکنند.
سارا شوهر و شش فرزند دارد و در کنار رانندگی، خانهداری هم میکند. او در پاسخ به تعجب زنان دیگر که چه گونه از پس این همه کار و تکلیف برمیآید، میگوید که هر زن دیگر هم قادر به رانندگی است. به اعتقاد او، مشکل در نگاه مردان است که نمیخواهند زنانشان پشت فرمان بنشینند.
سارا میگوید، تعجب مردان از رانندگی او به حدی است که حتا مأموران پلیس راه و راهنمایی، وقتی ماشینش را نگه میدارند، پیش از این که به گواهینامهاش نگاه کنند، از او میپرسند چه مدتی مشغول این کار بوده و زادۀ کجاست. مزیت زن بودن راننده، به گفتۀ خانم سارا، زمانی احساس میشود که مأموران ترافیک از لغزشهای او چشم میپوشند و از او جریمه نمیخواهند.
در گزارش مصور این صفحه خانم سارا و همکاران و مسافرانش را میبینید.
برای نصب نرم افزار فلش اینجا را کلیک کنید.