مهدی مهرآیین

در هفتاد و پنچ کیلومتری شمال غرب مرکز بامیان، در منطقه ای با بیش از۳۸۰۰متر ارتفاع ازسطح دریا و در میان کوه های زیبائی که گوئی نقاشی شده اند، دریاچه ای هست که زیبائی منحصربه فرد آن باعث شد تا اخیراً به عنوان نخستین پارک ملی افغانستان اعلان شود. بند امیر، شاید از جملۀ نخستین نام هایی باشد که به دنبال نام افغانستان بر سر زبان جهانگردان است.

آب زلال و شفاف، در میان حوض طبیعی بزرگی که از رسوبات آهکی (کلسیم کاربونت) پدید آمده است، چنان زیبا و دل انگیز خود نمائی می کند که کمتربیننده ای است که تصمیم دوباره آمدن به آنجا را نگیرد.

مجموعه بند امیر، متشکل از سه بند مجزا و چهاربند متصل به هم (بند قنبر، بند غلامان، بند دلدل، بند هیبت، بند پنیر، بند پودینه و بند ذوالفقار) بوده که هر کدام شکل هندسی خاصی دارد و ساختاری متفاوت از یکدیگر. سه تای آن مجزا از یکدیگرند و چهارتای دیگر آن متصل به هم. بند ذوالفقار بزرگترین شان است. اما بند هیبت بیشترین بیننده را دارد و بند اصلی محسوب می شود.

دیواره های آهکی این بندها، به علت رسوبات آهک محلول در آب و ترکیب شدن آن با آکسیژن، هر روز بالا و بالاتر می رود و آب اجباراً از روی این دیواره ها سر ریزه می کند و آبشارهای زیبائی را به وجود می آورد که واقعاً دیدنی است. انعکاس رنگ آبی آسمان در آب پشت این دیواره ها فقط در حین افتادن از آبشارهاست که فرصت تغییر می یابد و به سفیدی می گراید. البته، در حد فاصل بند پودینه و بند ذوالفقارمی توان سه رنگ آب را در فاصله ای کم از یکدیگر دید.

در کنار دیواره غربی بند هیبت، چشمه آبی است که به چشمه شفا مشهور است. آب این چشمه آن قدر سرد است که در بین عوام، مشهور چنین است که اگر کسی بتواند هفت سنگریزه را ازعمق نیم متری این آب، پی در پی بیرون بکشد (و از کرخت شدن دستش نهراسد) جایزه دارد. این آب، یکی از سوغات های بند امیر نیز است.

در سواحل بند هیبت، قایق های دو نفره ای که به شکل قو ساخته شده اند، منتظر مسافرانی اند که می خواهند بر فراز آب زلال و آبی بند امیر به قایقرانی بپردازند.

در فصل زمستان، آب بندها کاملا یخ می بندند و مردم می توانند به راحتی بالای آن گشت و گذار کنند. حتا گله های اسب و گاو نیزمی توانند از آن بگذرند.

اما زیبایی طبیعی بند امیر، تنها انگیزه جذب هزاران بیننده آن نیست. بند امیر از قداست مذهبی خاصی در نزد مردم این خطه برخوردار است. عوام الناس بر این باورند که این بندها را حضرت علی ساخته است و داستانی مفصل نقل می کنند و امیر نیز، لقب ایشان است و وجه تسمیه این بندها هر کدام مربوط به داستانی می شود که برای آن دارند.

قداست این مکان در نظر مردم محلی، به حدی است که آنان را از صدها و بلکه هزاران کیلومتر آن طرف تر، به شوق زیارت و امید شفا، به سوی خود می کشاند و در حفاظت و بقای طبیعت زیبای اینجا نیز بی تأثیر نبوده است. بعضی از مردم معتقدند که اگر کسی ماهی بند امیر را شکار کند، به امراض لاعلاج مبتلا می شود.

در ساحل بند هیبت و در کناره کوهی، زیارتگاهی است که در سه منزل ساخته شده است و زیارتگاه خاص و عام است. می گویند، معماری آن برمی گردد به بیش از صد سال پیش و بر این باورند که حضرت علی در آنجا ادای نماز کرده است و هفت موضع ایشان در حال سجده بر قطعه سنگی که در زیارتگاه است، حک شده است. 

هر طرف گروهی از بازدید کنندگان دیده می شوند که اطراق کرده اند، عکس یادگاری می گیرند، یا هم به رقص و پایکوبی پرداخته اند، لب ساحل نشسته اند و سنگریزه به آب می اندازند. بعضی ها هم به گوشه ای خزیده اند و در خلسه تنهایی خود فرو رفته اند.

البته، یکی از هنرهایی که هر بازدید کننده باید داشته باشد، این است که بتواند از راه های پرفراز و نشیب و از بین آب های فراوانی بگذرد.

در بند امیر چهار فصل را می توان همزمان دید. برف هنوز هم در قله های کوه های اطراف می درخشد. سبزه و درختان در سواحل بند امیر انعکاسی سبز رنگ از خود بر آب انداخته اند و صدای پرندگانی که مسابقه آوازخوانی به راه انداخته اند.

هتل ها، چایخانه ها، مغازه ها و بساط های دست فروشان نیز در گوشه و کنار دیده می شوند. البته، در سال های اخیر، برنامه هایی انجام گرفته که آنان را از بندها دورتر نگه می دارند.

اما می توان گفت که برای عده ای از این مردم، بند امیر اولین منبع درآمد محسوب می شود. از قایق های کرایه ای گرفته تا فروشندگان زیورآلات بدلی، همه و همه را می توان در اطراف بند امیر یافت.

یکی از کارهای دیگری که در تابستان ها رونق خوبی می گیرد، مسافرکشی در خط سیر بند امیر- بامیان است. مینی واگن ها که در نزد عامه به نام تونیس و فلانکوچ یاد می شوند، در خدمت خانواده هایی اند که می خواهند به بند امیر بروند.

در تابستان ها تردد در جاده کابل - بامیان هم افزایش پیدا می کند و چهره های نامأنوس زیادی را می توان در بامیان مشاهده کرد. توریست ها هم منبع درآمد خوبی برای هتل ها، مهمانخانه ها و چایخانه ها هستند. قیمت اقامت درهتل ها هم برحست خدماتی که ارائه می شود، متفاوت است. از ده دلار شروع و تا صد و ده دلار ادامه پیدا می کند.

توریست ها چیزهای دیگری هم با خود می آورند که ملموس نیستند، اما می شود آنها را در طرز رفتار و نوع پوشش بعضی از جوانان بامیان حس کرد. دخترانی با کوله پشتی های پرساز و برگ، عینک های آفتابی بزرگ و سایه بان های رنگارنگ با پسرانی که ریش های مختلف الشکلی دارند و جین های تنگی پوشیده اند، پدیده های جدید بامیان هستند. 

براساس گزارش سال ۲۰۰۵ بانک توسعه آسیا، بند امیر پذیرای چهل هزار بازدید کننده بوده که ۳۰۰۰ تا ۴۰۰۰ نفرشان خارجی بوده اند.

کارشناسان معتقدند که اعطای عنوان پارک ملی به بند امیر باعث رشد اقتصاد مردم منطقه خواهد شد.

 برای نصب نرم افزار فلش اینجا را کلیک کنيد.

 به صفحه فیسبوک جدیدآنلاین بپیوندید

ارسال مطلب