سرمای بسيار شديدی که در زمستان جاری بسياری از کشور های شرقی را فرا گرفته، در نيم قرن اخير بی سابقه ارزيابی شده است. اين سرما منطقه پهناوری از آسيای ميانه وافغانستان گرفته تا ايران و چين را به چالش کشيده است و خبرگزاری ها از مرگ و مير مردم و احشام در کشور های فقير اين گستره خبر می دهند.
در تاجيکستان که فقيرترين کشور شوروی پيشين محسوب می شود، موج سرما بحران فراگير انرژی را به همراه آورده و زندگی روزمره مردم کشور را مختل کرده است.
اکنون سرما به آهستگی تاجيکستان را رها می کند، اما ظاهرا بحران انرژی ماندگار است. به گونه ای که اکنون نيروی برق برای ساکنان پايتخت تاجيکستان هم جيره بندی شده است و فقط ده ساعت در طول شبانه روز خانه های مردم می تواند روشن و گرم بماند. بسياری از مناطق ديگر، به ويژه روستا ها از برق به کلی محروم شده اند.
مقصر اين بحران رسما سرمای کم نظير منطقه عنوان می شود. بر اثر سرما، آبی که به سد نارک می ريخت و برق بخش عظيمی از کشور را تامين می کرد، يخ بست. در نتيجه، ميزان آب آب انبار (سد) نارک پايين آمد و در عين حال، نياز مردم به برق به مراتب بالا رفت. سرمای قهرتون (زمهرير) همچنين باعث شد که کشورهای همسايه حجم برق انتقالی به تاجيکستان را کاهش دهند، چون خود آنها نيز با سرمای غيرمعمولی دست و پنجه نرم می کنند.
اما دانستن اين موضوع درد مردم را دوا نمی کند. تنها چيزی که آنها می خواهند، پايان هر چه زودتر سرما و ظلمت زمستان است. افرادی که لرزه های هولناک را قبلا تنها در سيبری روسيه تجربه کرده بودند، اکنون به همان شيوه، نه تنها در خيابان ها، بلکه در خانه های سرد و تاريک خود نيز می لرزند.
بر اثر بی برقی و مشکل تردد، قيمت مواد غذايی و سوخت بالا رفته و پس اندازهای ناچيز مردم صرف خريد غذا و سوخت و دارو می شود. سرما افراد زيادی را بسترى كرده اما بيشتر بيماران رخت خانه را بر بستر بيمارستان ترجيح داده اند چون می دانند که وضعيت در بيمارستان ها بدتر است.
در زايشگاه ها بعضى نوزادان بر اثر نبود گرما و برق چشم بر جهان ناگشوده بربستند. دليل مرگ و مير نوزادان را بعضى کارشناسان سرما و نبود برق عنوان کردند، اما اين ادعا از سوی مقامات تکذيب شده است.
بيشترين رنج زمستانی را ساکنان بناهای چندين طبقه می بينند. در اين ساختمان ها آسانسور ها از کار افتاده اند و تلمبه برقی هم چهارده ساعت در شبانه روز خاموش است. آب در لوله ها يخ زده و بسياری از لوله ها را ترکانده است. فاضلاب يخ زده است و مردم برای قضای حاجت مجبورند از خانه بيرون بروند در حالى که قبل از اين زمستان تصور چنين عملی هم برايشان سخت بود.
بسياری از اين ساختمان ها از جنس بتون است. بتون بر شدت سرما می افزايد و استخوان ساکنان را به درد می آورد. مردم با لباس گرم چند لايه به بيرون می روند و با همان لباس زير پتو می روند.
تاجيکستان شايد تنها کشور جهان باشد که با داشتن ذخاير عظيم آب نمی تواند دستکم پايتخت خود را با نيروی برق تامين کند. اين نخستين زمستان نيست که تاجيکستان را به گرداب بحران انرژی کشانده است.
جالب اينجاست که چرخه نخستين دستگاه نيروگاه آبی جديد سنگتوده يک در نيمه ماه ژانويه به گردش افتاد. مقامات کشور به هنگام گشايش اين دستگاه قول دادند که از اين به بعد مردم کشور يک ساعت بيشتر نيروی برق دريافت خواهند کرد. اما در واقع، ميزان انتقال برق به خانه های مردم به مراتب کاهش يافت و زمستان سخت را برايشان سخت تر کرد.
برای نصب نرم افزار فلش اینجا را کلیک کنید
امیدواریم كه در آینده نزدیك این اپیدمی هر سا له "غافل گیر" شدن مسئولین دولتی در زمستان هم در دنیا علاج شود. آمین!